Ποιες είναι οι προοπτικές της ναυτιλίας και ειδικά της ναυτιλίας ως προς τη μεταφορά ενέργειας; Αυτό ήταν το κεντρικό ερώτημα που απασχόλησε ένα πολύ ενδιαφέρον πάνελ οργανωμένο από την Tradewinds στο πλαίσιο των φετινών Ποσειδωνίων.
Ο Βαγγέλης Μαρινάκης υπογράμμισε κατ’ αρχάς ότι στη ναυτιλία οι προβλέψεις δεν είναι εύκολες: «Εμείς στοιχηματίζουμε σε αυτό που συνέβη χθες, σε αυτό που συμβαίνει τώρα και αυτό που θα συμβεί αύριο. Θα αναφέρω ορισμένους παράγοντες που λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη μας για το τι κάνουμε στο μέλλον και επίσης ορισμένους άλλους παράγοντες που είναι δύσκολο να προβλέψουμε, καθώς ό,τι λαμβάνουμε υπόψη μας σήμερα μπορεί να φανεί ακαδημαϊκό αύριο και να έχει μεγάλες εκπλήξεις. Γιατί έτσι είναι η ναυτιλία, γι’ αυτό και οι προβλέψεις δεν επαληθεύονται πάντα».
Για να τεκμηριώσει τη δυνατότητα μιας πιο αισιόδοξης προσέγγισης ο ιδρυτής και πρόεδρος της Capital Maritime & Trading Corp σημείωσε: «Βλέπουμε ότι στις μέρες μας ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται και ότι όταν οι χώρες αναπτύσσονται και οι πληθυσμοί αποκτούν ηλεκτρικό ρεύμα και φώτα, είναι πολύ δύσκολο να το σταματήσουμε. Η καθυστέρηση είναι μέχρι να αναπτυχθεί η χώρα».
Σε αυτό το πλαίσιο υπογράμμισε ότι η ανησυχία ότι την αισιοδοξία θα διαδεχτεί μια απότομη επιδείνωση όπως το 2008 δεν είναι δικαιολογημένη: «Επειδή πολλοί άνθρωποι ανησυχούν ότι όλη αυτή η αισιοδοξία που βλέπουμε στα Ποσειδώνια του 2024 μοιάζει με το 2008 και 2-3 μήνες αργότερα άρχισε η κατάρρευση με τα subprimes, τη Lehmann Brothers, σήμερα βλέπουμε κάτι που δεν μπορούσαμε να δούμε πριν από 15 ή 20 χρόνια. Τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά από ό,τι ήταν πριν από 16 χρόνια. Πρώτα από όλα, η ζήτηση για ενέργεια αυξάνεται πολύ και βλέπουμε ότι, λόγω της Τεχνητής Νοημοσύνης, χρειαζόμαστε, ειδικά στις ΗΠΑ αλλά και στην Ευρώπη, πολύ περισσότερη ενέργεια και νερό, κάτι που θα είναι πολύ σημαντικό για τα επόμενα χρόνια και πιο σημαντικό από ό,τι ήταν μέχρι σήμερα».
Το άλλο στοιχείο αισιοδοξίας κατά τον Βαγγέλη Μαρινάκη σχετίζεται με την αύξηση των παραγγελιών για νέα πλοία: «Για πολλούς τύπους πλοίων τα τελευταία 10 χρόνια οι παραγγελίες νέων πλοίων ήταν ελάχιστες ή ανύπαρκτες, και αυτό μας δίνει αισιοδοξία για το μέλλον και φυσικά βλέπουμε τι συμβαίνει με το LNG και αναμένουμε πολύ μεγαλύτερη παραγωγή τα επόμενα 2-3 χρόνια. Βλέπουμε σταθερή ζήτηση εκεί – και φυσικά, από την άλλη πλευρά, αύριο μπορεί να γίνει ένας σοβαρός εμπορικός πόλεμος μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ και ό,τι συζητάμε σήμερα δεν θα υπάρχει. Ετσι στοιχηματίζουμε στην καλή πλευρά και ελπίζουμε να μην αντιμετωπίσουμε μεγάλες εκπλήξεις στο εγγύς μέλλον».
Αισιόδοξος φάνηκε ο Βαγγέλης Μαρινάκης σε σχέση με την επίπτωση που θα έχει η κατάσταση στη διώρυγα του Σουέζ στη ναυτιλία: «Αυτό που συμβαίνει τους τελευταίους 3-4 μήνες στη διώρυγα του Σουέζ είναι κάτι που δεν έχουμε δει ακόμη τις επιπτώσεις του. Προς το τέλος του έτους ή το δεύτερο εξάμηνο του έτους ίσως εκπλαγούμε όταν δούμε ότι η επίδραση στην αγορά θα είναι πιο σημαντική και θα δούμε πολύ καλύτερες αγορές, ειδικά στα εμπορευματοκιβώτια και στο ξηρό φορτίο. Είναι κάτι που δεν έχουμε δει μέχρι στιγμής, όπως το έχουμε δει στα δεξαμενόπλοια».
Υγιής αγορά και ναυλωτές πρόθυμοι να πληρώσουν περισσότερο
Σε σχέση με τη μεγάλη πρόκληση των πλοίων που μεταφέρουν τα εναλλακτικά καύσιμα αλλά και το διοξείδιο του άνθρακα ο Βαγγέλης Μαρινάκης εμφανίστηκε αισιόδοξος: «Βλέπουμε μια υγιή αγορά και επίσης βλέπουμε ναυλωτές που ένα ή δύο χρόνια πριν από την παράδοση είναι πρόθυμοι να πληρώσουν πολύ περισσότερα χρήματα για πλοία, κάτι που δεν γινόταν πριν από μερικά χρόνια. Από την άλλη πλευρά, όσον αφορά τα πλοία μεταφοράς CO2, το ίδιο πλοίο μπορεί να δραστηριοποιηθεί στο εμπόριο LPG και στο εμπόριο αμμωνίας [ενν. πρόκειται για πλοία] σε μεγέθη που δεν έχουν κατασκευαστεί καθόλου τα τελευταία 5 χρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούμε να αντέξουμε οικονομικά να περιμένουμε ή ακόμα και να κάνουμε καλύτερες εμπορικές συμφωνίες στο LPG παρά στο CO2. Αλλά φυσικά βλέπουμε μεγάλη ζήτηση στο CO2 και είναι θέμα χρόνου πότε θα είναι έτοιμα να μετακινηθούν τα φορτία CO2. Σίγουρα η προοπτική αυτή είναι ήδη εδώ, το βλέπουμε από τη βιομηχανία και ελπίζουμε ότι αυτό που έχουμε κάνει θα είναι μια πολύ καλή επένδυση και επίσης θα συμβάλει σε ένα υγιέστερο περιβάλλον».
Ευθύνη των κυβερνήσεων να εξασφαλίσουν ότι οι κυρώσεις δουλεύουν με σοβαρό τρόπο
Ο Βαγγέλης Μαρινάκης στάθηκε και σε ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ναυτιλία, τον «σκοτεινό στόλο» που δεν έχει συμμορφωθεί με τις κυρώσεις στη Ρωσία, διαμορφώνοντας μια άνιση και προβληματική συνθήκη. «Αν υπολογίσουμε ότι ο “σκοτεινός στόλος” όπως είπατε είναι κοντά στα 1.000 πλοία, ότι σε καθημερινή βάση πλέουν στη Μεσόγειο, στη Βαλτική, σε όλη την Ευρώπη, τι κάνουμε γι’ αυτό; Ακολουθούμε τους κανονισμούς, κάνουμε αυτό που πρέπει να κάνουμε και δίπλα στο πλοίο μας πλέει και ένα πλοίο του “σκοτεινού στόλου” και προκαλεί ρύπανση, συγκρούσεις, οτιδήποτε».
Σε αυτή τη βάση ο Βαγγέλης Μαρινάκης υπογράμμισε ότι υπάρχει μια ευθύνη των κυβερνήσεων να εξασφαλίσουν ότι οι κυρώσεις λειτουργούν με έναν σοβαρό τρόπο και δεν καταλήγουν σε μια «τιμωρία» των καταναλωτών και της οικονομίας: «Νομίζω ότι οι κυβερνήσεις δεν έχουν κάνει αρκετά για να το αποτρέψουν αυτό, συν τις ταξινομήσεις, συν την ασφάλιση, και νομίζω ότι όλοι ακολουθούμε τους κανονισμούς, σεβόμαστε τις κυρώσεις, αλλά ταυτόχρονα όλα αυτά συμβαίνουν και μπορούν εύκολα να συμβαίνουν, και έχουν συμβεί, δεν έχουν κανένα νόημα».
Για την κατάκτηση του Youth League: επίτευγμα που προκύπτει από σκληρή δουλειά στην ακαδημία
Από τη συζήτηση δεν έλειψε και το ποδόσφαιρο. Σχολιάζοντας τις επιτυχίες του Ολυμπιακού και ειδικά της νεανικής ομάδας ο Βαγγέλης Μαρινάκης τόνισε ότι «η ομάδα νέων κατέκτησε το Youth League του Champions League της UEFA, και για πρώτη φορά στην ιστορία της UEFA μία ομάδα κερδίζει και τους δύο τίτλους. Αλλά δεν είναι τόσο νέο, 19 ετών στο σύγχρονο ποδόσφαιρο δεν είναι κάποιος μικρός. Θέλω να πω, όλες αυτές οι ομάδες που παίξαμε, η Μπάγερν, η Μιλάνο, στην ανδρική ομάδα, έχουν τουλάχιστον ένα ελάχιστο από τρεις έως έξι παίκτες 18 και 19 ετών στην πρώτη ομάδα. Νομίζω ότι αυτό ήταν ένα μεγάλο επίτευγμα, αλλά δείχνει ότι αυτό προκύπτει από τη σκληρή δουλειά στην ακαδημία. Και νομίζω ότι αυτό είναι το μέλλον, οι ομάδες, είναι πολύ καλό για τη χώρα».
Οσο για το ζήτημα του γηπέδου της Νότιγχαμ Φόρεστ, ο Βαγγέλης Μαρινάκης υπογράμμισε για άλλη μια φορά ότι σκοπός του παραμένει να αποκτήσει μεγαλύτερης χωρητικότητας γήπεδο η ομάδα: «Θα προσπαθήσουμε να αυξήσουμε τη χωρητικότητα παίρνοντας την άδεια από το Τοπικό Συμβούλιο, διαφορετικά έχουμε βρει μια περιοχή όπου μπορούμε να χτίσουμε γήπεδο με χωρητικότητα 50.000 ή 55.000 θεατές που θα αλλάξει όλη την περιοχή. Πολύ σύντομα θα πρέπει να αποφασίσουμε. Αλλά σίγουρα θα προχωρήσουμε με αυτό το μεγάλο σχέδιο».
Βλέπουμε μια υγιή αγορά και επίσης βλέπουμε ναυλωτές που ένα ή δύο χρόνια πριν από την παράδοση είναι πρόθυμοι να πληρώσουν πολύ περισσότερα χρήματα για πλοία, σημείωσε ο Βαγγέλης Μαρινάκης
Από αριστερά, Julian Bray αρχισυντάκτης TradeWinds, Andrian Dacy CEO & CIO J.P. Morgan Asset Management’s Global Transportation Group, Paolo Enoizi Chief Executive Officer GasLog, Ευάγγελος Μαρινάκης ιδρυτής και πρόεδρος Capital Maritime & Trading Corp., Alexander Saverys Chief Executive Officer CMB και Euronav, Mikael Skov Chief Executive Officer Hafnia
Η γεωπολιτική σκακιέρα και οι επιπτώσεις στη ναυτιλιακή βιομηχανία
Ευκαιρίες και προκλήσεις με φόντο την ενεργειακή μετάβαση
Το μέλλον της παγκόσμιας ναυτιλίας προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες, αλλά και σημαντικές προκλήσεις, με τους συμμετέχοντες στη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του «Tradewinds Shipowners Forum Athens at Posidonia 2024», να αποκρυπτογραφούν τις κινήσεις τους, με φόντο την ενεργειακή μετάβαση, την πράσινη οικονομία, αλλά και τους γεωπολιτικούς κινδύνους με τους οποίους βρίσκεται αντιμέτωπος ο πλανήτης.
Στην τοποθέτησή του, ο αρχισυντάκτης του TradeWinds και συντονιστής του πάνελ Julian Bray αναφέρθηκε στο ντιμπέιτ για το αύριο της ναυτιλίας, τονίζοντας πως ο κλάδος μεταφοράς ενεργειακών προϊόντων αποτελεί περίπου το 38% από το σύνολο που μεταφέρεται διά θαλάσσης παγκοσμίως.
«Αυτό μεταφράζεται σε 12,3 δισ. τόνους ή 1,5 τόνους για κάθε άνθρωπο στον πλανήτη. Εδώ, στην Ελλάδα, αποτελεί περίπου το 50% της συνολικής αγοράς. Ετσι, η εξελισσόμενη μορφή της “ενεργειακής ναυτιλίας” θα είναι απολύτως κρίσιμη για το μέλλον» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Alexander Saverys
Ο Alexander Saverys Chief Executive Officer CMB και Euronav
O Alexander Saverys, διευθύνων σύμβουλος των εταιρειών CMB και Euronav, υπογράμμισε πως αυτή τη στιγμή οι αγορές σε ευρύτερο πλαίσιο είναι πολύ δυνατές, ωστόσο αυτό που τον ανησυχεί και αυτό που – όπως είπε – έχει εισπράξει από την παρουσία του στα Ποσειδώνια είναι ότι «δεν φαίνεται να ανησυχεί πολύς κόσμος».
Στο πλαίσιο αυτό, ο Saverys ανέφερε τον Βαγγέλη Μαρινάκη: «Οπως είπε και ο Βαγγέλης, θυμηθείτε το 2008, μη χαλάτε το πάρτι». Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, ο Saverys επεσήμανε ότι πρέπει να γίνουν επενδύσεις σε όλες τις νέες τεχνολογίες, προκειμένου να απανθρακοποιηθεί ο κλάδος. Στην πραγματικότητα, μπορούμε να τρέξουμε, αλλά όχι και να κρυφτούμε. Γι’ αυτό αν είσαι προετοιμασμένος, θα έχεις καλύτερες απαντήσεις και θα ελπίζεις για καλύτερα κέρδη στο μέλλον».
Paolo Enoizi
Ο Paolo Enoizi Chief Executive Officer GasLog
Σε ό,τι αφορά τη γεωπολιτική σκακιέρα και τις επιπτώσεις στη ναυτιλιακή βιομηχανία, ο διευθύνων σύμβουλος της GasLog, Paolo Enoizi, εξέφρασε την πεποίθηση ότι «τα πρόσφατα γεωπολιτικά γεγονότα έχουν σαφώς αναζωπυρώσει τις προοπτικές για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Για πολλούς ναυλωτές και τελικούς χρήστες είναι θετικό το πόσο γρήγορα μπορούν να εκτρέψουν τα πλοία σε διαφορετικές αγορές με βάση τις ανάγκες και τις ευκαιρίες, καθώς όλα έχουν να κάνουν με το πώς δημιουργούμε περισσότερη αξία».
Mikael Skov
Ο Mikael Skov Chief Executive Officer Hafnia
Τις ίδιες σκέψεις μοιράστηκε και ο CEO της Hafnia, Mikael Skov, ο οποίος υπογράμμισε ότι «αναμφίβολα» ο γεωπολιτικός παράγοντας είναι αυτό για το οποίο ανησυχεί περισσότερο αυτή τη στιγμή. Οπως δήλωσε, τα βασικά στοιχεία που αφορούν την προσφορά και τη ζήτηση είναι σε καλό σημείο, ενώ πρόσθεσε συγκεκριμένα ότι «οι αγορές πετρελαίου δεν είχαν ποτέ πρόβλημα ζήτησης, το ζήτημα ήταν πάντα η πλευρά της προσφοράς, η οποία τώρα είναι υπό έλεγχο».
Τέλος, αναφορικά με την αισιοδοξία που καταγράφεται, ο διευθύνων σύμβουλος της Hafnia επεσήμανε: «Είμαστε λίγο πιο πίσω στον ενθουσιασμό, καθώς όλοι περνάνε υπέροχα, αλλά πιστεύουμε ότι υπάρχουν κάποια αρκετά σοβαρά προβλήματα εκεί έξω».
Andrian Dacy
Ο Andrian Dacy CEO & CIO J.P. Morgan Asset Management’s Global Transportation Group
Από την πλευρά του, ο CEO & CIO του Global Transportation Group της JP Morgan Asset Management, Andrian Dacy, τόνισε ότι «υπάρχει στενή σύνδεση μεταξύ του σήμερα και του αύριο. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το σήμερα όταν σχεδιάζουμε για το μέλλον. Πρέπει να λάβουμε υπόψη την τρέχουσα κατανάλωση αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου και τα πιθανά αποθέματα, τα οποία πιστεύουμε ότι θα διαρκέσουν τουλάχιστον πενήντα χρόνια ακόμα, πάνω – κάτω. Με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο μείγμα, θα μπορούσαν πιθανότατα να επεκταθούν στα 60 χρόνια. Το συμπέρασμα είναι ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν μπαίνουν στο παιχνίδι αρκετά γρήγορα, ώστε να καλύψουν την πρόσθετη ζήτηση ενέργειας που δημιουργείται από την Τεχνητή Νοημοσύνη, η οποία θα είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής ενέργειας».
Σύμφωνα με τον ίδιο, η ναυτιλία θα πρέπει να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο ζήτησης που θέτει όχι ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ – Κίνας, αλλά οι οικονομικές αλλαγές στην ίδια την Κίνα. «Η μεγαλύτερη ανησυχία μου αυτή τη στιγμή δεν είναι η γεωπολιτική. Αφορά την Κίνα, την κινεζική οικονομία και τη σύνδεσή της με τη ναυτιλία» τόνισε.
