Ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του στα βάθη του Πόντου αναβιώνει κάθε Δευτέρα του Πάσχα στην Καστανούσσα της Σιντικής Σερρών.
Πρόκειται για τις διαδεδομένες «αυγομαχίες» που έφεραν μαζί τους οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες του Πόντου, όταν εγκαταστάθηκαν στους νότιους πρόποδες του όρους Μπέλλες, στο σημερινό χωριό Καστανούσσα, που μέχρι το 1926 ονομαζόταν Πάλμες.
Το έθιμο ξεκίνησε δειλά δειλά στην πλατεία του χωριού, από παρέες που ανταγωνίζονταν ποιος θα έχει το πιο γερό αυγό. Τα τελευταία 30 χρόνια αναβιώνει αδιάλειπτα, ενώ με τη σημερινή αγωνιστική του μορφή, διεξάγεται τα τελευταία 15 χρόνια, υπό τη σκέπη του Πολιτιστικού Συλλόγου Καστανούσσας.
«Ο σύλλογος το ανέλαβε και το ανέδειξε, όχι μόνο στην περιοχή αλλά ευρύτερα στην Κεντρική Μακεδονία», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Καστανούσσας, Λευτέρης Παπαδόπουλος.
Όπως εξηγεί, οι συμμετέχοντες έρχονται από Δράμα μέχρι και Φλώρινα, ενώ πέρυσι ήρθε και ένας Έλληνας που διαμένει μόνιμα στην Ελβετία. «Ήρθε μόνο για το έθιμο, διαγωνίστηκε και έφυγε. Τον περιμένουμε και φέτος», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Παπαδόπουλος.
Με τη σημερινή αγωνιστική τους μορφή οι αυγομαχίες διεξάγονται τα τελευταία 15 χρόνια – Κάθε διαγωνιζόμενος ξεκινάει τη «μάχη» με 30 άβαφα βραστά αυγά
Στιγμιότυπο από τις αυγομαχίες
Ο διαγωνισμός
Σύμφωνα με τους όρους του διαγωνισμού, ο κάθε διαγωνιζόμενος φέρνει μαζί του 30 λευκά βρασμένα αυγά. Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, στον προαύλιο χώρο του δημοτικού σχολείου στήνονται δύο μεγάλες εξέδρες, όπου θα καθήσουν οι αυγομάχοι.
Ο αγώνας ξεκινά και τυχερός θα είναι αυτός που θα καταφέρει να σπάσει όλα τα αυγά, μέχρι τελικής πτώσεως, όπου θα επικρατήσει μόνο ένα γερό αυγό.
«Τα αυγά πρέπει να είναι άβαφα προκειμένου να ελεγχθούν ότι είναι αποκλειστικά και μόνο αυγά κότας και κανενός άλλου πτηνού», επισημαίνει ο κ. Παπαδόπουλος, συμπληρώνοντας πως η προετοιμασία των αυγομάχων διαρκεί αρκετό καιρό.
«Κάποιος καλείται να διαλέξει ακόμη και από 2.000 χιλιάδες αυγά, μόνο τα 50, για να έρθει εδώ τελικά με τα 30», θα επισημάνει ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Καστανούσσας.
Ο αγώνας ξεκινά και τυχερός θα είναι αυτός που θα καταφέρει να σπάσει όλα τα αυγά μέχρι τελικής πτώσεως, όπου θα επικρατήσει μόνο ένα γερό αυγό
Παραδοσιακός χορός στο πλαίσιο της αναβίωσης του εθίμου
Όσο για τα μυστικά των γερών αυγών, όπως λέει, «κανείς δεν τα αποκαλύπτει, ενώ πολλοί το έχουν προάγει σε επιστήμη, καθώς δίνουν ακόμη και συγκεκριμένη τροφή στις κότες τους προκειμένου να κάνουν γερά αβγά».
Ο διαγωνισμός της αυγομαχίας χωρίζεται σε δύο τμήματα, ένα σε αυτό που συμμετέχουν τα παιδιά και διαγωνίζονται με 15 αυγά και ένα σε αυτό που συμμετέχουν οι ενήλικες και διαγωνίζονται με 30 αυγά. Οι όροι είναι κοινοί για όλους. Μικρούς και μεγάλους. Άνδρες και γυναίκες.
Όπως ορίζει η διαδικασία, ένας – ένας αυγομάχος σηκώνεται και τσουγκρίζει με τη σειρά τα αυγά των υπολοίπων, παίρνοντας το αυγό το ένα μετά το άλλο. Τα αυγά είναι όλα αριθμημένα.
Όταν τελειώσει η σειρά του, επιστρέφει στη θέση του και σηκώνεται ο επόμενος. Σε περίπτωση που σπάσουν όλα τα αυγά του αυγομάχου, αυτός αποχωρεί.
Τα παιδιά διαγωνίζονται με 15 αυγά, αλλά οι όροι είναι κοινοί για όλους
Αγωνία για το ποιος θα επικρατήσει…
Πλούσια δώρα
Ο νικητής της «αυγομαχίας» δεν θα μείνει φυσικά μόνο στα εύσημα, αλλά θα βραβευτεί και με πλούσια δώρα. Φέτος ο πρώτος νικητής θα πάρει μία τηλεόραση, ο δεύτερος θα πάρει ένα χορτοκοπτικό μηχάνημα και ο τρίτος θα λάβει ένα ηλεκτρικό δράπανο.
Οι «αυγομαχίες» πλαισιώνονται πάντα με παραδοσιακό γλέντι και εδέσματα πατροπαράδοτων ποντιακών εδεσμάτων.
Νικητές και ηττημένοι, αλλά και όσοι παρευρεθούν για το έθιμο στην Καστανούσσα θα πάρουν όλοι την ευλογία, καθώς όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου, «το έθιμο συμβολίζει τη νίκη του καλού έναντι του κακού, αλλά και την Ανάσταση του Κυρίου».
Πηγή: ΑΠΕ
