Τις προτάσεις του για την αναθεώρηση της ΚΑΠ 2023-2027 απέστειλε ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Όπως επισημαίνει ο ΣΕΚ, από την ανάλυση SWOT των ειδικών στόχων της ΚΑΠ προκύπτει ότι ο κλάδος με τις μεγαλύτερες απώλειες δηλαδή εγκατάλειψης του επαγγέλματος είναι ο κλάδος της κτηνοτροφίας.
Την ίδια στιγμή η ανάλυση καταλήγει στους παρακάτω βασικούς παράγοντες:
- Απουσία κριτηρίων για τους δικαιούχους της συμπληρωματικής ενίσχυσης.
- Διαρκής επιδείνωση της δημογραφικής σύνθεσης απασχολούμενων στον πρωτογενή τομέα.
- Ανεπαρκές ύψος πριμ πρώτης εγκατάστασης για την δημιουργία μακροχρόνιων ανταγωνιστικών γεωργικών εκμεταλλεύσεων.
- Συνέχιση της απουσίας συμπληρωματικών μέτρων εθνικής πολιτικής (φορολογία ασφαλιστικό).
- Προβλήματα χρηματοδότησης
- Μη ανταγωνιστικές εκμεταλλεύσεις
- Ελλιπή εκπαίδευση αγροτών και κτηνοτρόφων
- Μικρό γεωργικό/κτηνοτροφικό εισόδημα αναλογικά με τις χρηματοοικονομικές ανάγκες σήμερα.
Προβλήματα χρηματοδότησης και μη ανταγωνιστικές εκμεταλλεύσεις εντοπίζει – μεταξύ άλλων – η ανάλυση SWOT των ειδικών στόχων της ΚΑΠ
Οι 28+1 προτάσεις
Οι λύσεις που προτείνει ο ΣΕΚ, στη νέα ΚΑΠ για ανάπτυξη της κτηνοτροφίας η οποία θα συμβάλει στην αύξηση του ΑΕΠ της χώρας, στην αυτάρκεια των τροφίμων και την επισιτιστική ασφάλεια και στην καταπολέμηση της ανεργίας είναι οι ακόλουθες:
1) Επιστροφή των ποσών ενισχύσεων της ΚΑΠ στα προηγούμενα επίπεδα και αύξηση του κατά 20%, όπως πρότεινε η ευρωπαϊκή επιτροπή.
2) Αύξηση του πριμ πρώτης εγκατάστασης κτηνοτρόφων κατά 100% σε σχέση με τους νέους γεωργούς, αυτό διότι για να δημιουργηθεί μια κτηνοτροφική εγκατάσταση χρειάζονται δεκαπλάσια έξοδα σε σχέση με αυτά της γεωργικής εκμετάλλευσης και τροποποίηση του νόμου αδειών εγκαταστάσεων/λειτουργίας ώστε να υπάρχει ευελιξία στις μεταβιβάσεις και στην ολοκλήρωση έκδοσης αδειών.
3) Δικαίωμα στις συζύγους γεωργών να μπορούν να δημιουργήσουν κτηνοτροφική εκμετάλλευση μέσω του προγράμματος νέων κτηνοτρόφων. Αυτό διότι θα υπάρξει καθετοποίηση παραγωγής ζωοτροφών και εκτροφής ζωικού κεφαλαίου, επίσης ενισχύει την θέση της γυναίκας στην κοινωνία μας καθώς συμβάλει στην αυτονομία της, το ίδιο ισχύει και για τον αντρικό πληθυσμό όπου οι γυναίκες τους είναι αγρότισσες και αρχηγοί εκμετάλλευσης.
4) Αύξηση της συνδεδεμένης ενίσχυσης και αύξηση των υπολογισμένων ζώων αφού θεωρητικά θα υπάρξει αύξηση ζωικού κεφαλαίου, όσο το ποσό παραμένει ίδιο τόσο μικρότερη θα καταλήγει η συνδεδεμένη ενίσχυση ανά ζώο, (πχ αγελάδες που επιδοτούνται στην γέννα είναι υπολογισμένες 210.000 αγελάδες ανά έτος χωρίς να υπάρχει αύξηση του κονδυλίου).
«Έτσι θα αναπτυχθεί άμεσα ο κλάδος, ειδικά της βοοτροφίας στον οποίο έχουμε σημαντικό έλλειμα ύψους 87%. Αν αναλογιστούμε ότι η πράσινη συμφωνία της ΕΕ απαιτεί να σφαχτούν τα επόμενα χρόνια, μέχρι το 2027 περίπου 1 εκατομμύριο αγελάδες στην ΕΕ από την οποία εισάγουμε το 87% του κόκκινου κρέατος, τότε σύντομα η χώρα μας θα έχει σοβαρό πρόβλημα διάθεσης κόκκινου κρέατος», επισημαίνεται.
– Για τον τομέα της αιγοπροβατοτροφίας τα ποσά ενίσχυσης ανά επιλέξιμο ζώο προτείνεται να διαμορφωθούν: Για την Κρήτη – νησιά : 30€/θηλυκό ζώο, για τις ορεινές, μειονεκτικές περιοχές :25€/θηλυκό ζώο, για τις πεδινές περιοχές: 20€/θηλυκό ζώο, για τις αρνάδες αναπαραγωγής 10 €/αρνάδα.
– Για τον τομέα της βοοτροφίας τα ποσά ενίσχυσης ανά επιλέξιμο ζώο προτείνεται να διαμορφωθούν: Αγελάδες : 200€ /ζώο. Μοσχάρια Ηλικίας έως 14 μηνών: 200€ /ζώο. Μοσχάρια Ηλικίας 14 έως 24 μηνών 250€ /ζώο. Μοσχίδες Αναπαραγωγής : 500€ /ζώο.
5) Επιστροφή των ποσών των επιδοτήσεων βοσκοτόπου στα ποσά της προηγούμενης ΚΑΠ και αύξηση τους κατά 20%, όπως πρότεινε ο Ευρωπαίος Επίτροπος.
6) Αύξηση συνδεδεμένης ενίσχυσης από 2% του συνολικού κονδυλίου στο 4%.
7) Εισοδηματική στήριξη στους κτηνοτρόφους με επιπλέον 160 εκατομμύρια ευρώ, λόγω αυξημένου κόστους παραγωγής και απαιτήσεων εκτροφών.
8) Εκχώρηση δικαιωμάτων των κτηνοτρόφων ανά έτος από το εθνικό απόθεμα, ανάλογα με το ζωικό κεφάλαιο που διατηρούν και όχι μια φορά για το πρώτο έτος εκτροφής το οποίο δηλώνουν, κατάργηση του εδαφίου που προϋποθέτει ότι θα μπορούν να λάβουν επιδότηση βοσκοτόπου όσοι συντηρούν τον βοσκότοπο χωρίς να έχουν ζώα (σελ 214)
9) Στα οικολογικά σχήματα αλλαγή της πρότασης της σελίδας 323 για την ψηφιακή παρακολούθηση διότι πέραν του ότι δεν γνωρίζουμε αν υπάρχει διαθέσιμη εφαρμογή διαχείρισης κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, αν αυτή υπάρχει, δεν έχουμε υπόψιν μας καμία που να είναι στην ελληνική γλώσσα, που σημαίνει ότι δεν έχουν όλοι πρόσβαση σε αυτήν
10) Στα Οικολογικά σχήματα θα πρέπει να διευκρινιστεί το κομμάτι στην σελίδα 330, όπου αναφέρεται το ειδικό σιτηρέσιο κατάλληλο για την μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ποιος θα το κάνει; Θα πρέπει να είναι πιστοποιημένος και θα πρέπει να έχει προϋπηρεσία στις συμβουλές εκτροφών ώστε να υπάρχει άμεση ανταπόκριση από τους κτηνοτρόφους.
11) Στην σελίδα 331 αναφέρεται ότι θα δίνεται επιπλέον ενίσχυση στους παραγωγούς για μεταφορά γάλακτος από τα ορεινά στο πλησιέστερο τυροκομείο, θα πρέπει να προστεθεί κονδύλι για ειδικές παγολεκάνες και εγκατάσταση φωτοβολταϊκού ώστε να παρέχεται ρεύμα στα ορεινά, όπου συνήθως δεν υπάρχει, καθώς επίσης και κάλυψη δικτύου ίντερνετ για να λειτουργήσει το ΑΡΤΕΜΙΣ 2. Θα πρέπει επίσης να προβλεφθεί κονδύλι για ειδικό ψυγείο μεταφοράς γάλακτος τύπου βυτίο είτε εγκατεστημένο σε αγροτικό όχημα είτε σε τρέιλερ για την ασφαλή μεταφορά του γάλακτος, σε αντίθετη περίπτωση το γάλα θα είναι χαμηλής ποιότητας με αυξημένο μικροβιακό φορτίο.
12) Στην σελίδα 331 επίσης θα πρέπει να εξηγηθεί ποιος ακριβώς θα κάνει τα σχέδια βόσκησης, αφού δεν έχουμε ακόμη ολοκληρωμένο Σχέδιο Βοσκοτόπων και θα πρέπει να αποσαφηνιστεί ποιο σύστημα ακριβώς θα χρησιμοποιηθεί για γεωεντοπισμό των ζώων, πόσα κολάρα θα πρέπει να υπάρχουν στο κοπάδι, ποιες πιστοποιήσεις θα πρέπει να έχουν και αφού λάβουμε το εύλογο κόστος να υπολογιστεί το κονδύλι διότι τα 0,5 ευρώ ανά στρέμμα δεν επαρκούν για κολάρα σε κοπάδι άνω των 250 ζώων.
13) Επεξήγηση του τρόπου Monitoring στα αγροτεμάχια, πχ αν έχουμε 5 διαφορετικά αγροτεμάχια ενοικιαζόμενα από τον ίδιο παραγωγό αυτά μπορούν να ενοποιούνται ως ένα αγροτεμάχιο στον έλεγχο ή όχι, αν όχι υπάρχει σοβαρό θέμα καθώς τα αγροτεμάχια στην Ελλάδα είναι πολύ μικρού κλήρου και θα δημιουργηθεί τεράστιο θέμα.
14) Στην σελίδα 315 και 316 για το μέτρο ελεγχόμενες βόσκησης δεν ξεκαθαρίζεται ποιοι είναι δικαιούχοι.
15) Στην σελίδα 292 αναφέρονται τα φυτά επικάλυψης εδαφών όπου επιδοτούνται για ενίσχυση των ξηροθερμικών συνθηκών. Αυτά τα φυτά είναι άγνωστα στην Ελλάδα, χαρακτηριστικά αναφέρουμε Κινόα, Χια, Τεφ, κτλ, θα μπορούσαν να αντικατασταθούν στο ίδιο πρόγραμμα ή με ένα ξέχωρο πρόγραμμα καλλιέργειας πρωτεϊνούχων φυτών το οποίο έχουμε καταθέσει και καταθέτουμε και πάλι, ώστε να μην εξαρτόμαστε από την εισαγόμενη σόγια, με ουσιαστική αύξηση ενισχύσεων άρα και κινήτρων ανά στρέμμα ώστε να υπάρξει πραγματική αύξηση της παραγωγής και όχι η πλασματική εικόνα καλλιεργειών που έχουμε σήμερα.
16) Προτείνουμε να δημιουργηθεί ένα πρόγραμμα ανταλλαγής αγροτών/κτηνοτρόφων με χρήματα από το ταμείο ψηφιακού ανασχηματισμού των 47 εκατομμυρίων ώστε συνάδελφοι μας να επισκέπτονται με επιδότηση 100% του κόστους επίσκεψης αγροτικές και κτηνοτροφικές μονάδες είτε στο εσωτερικό, είτε στο εξωτερικό, ώστε να δούνε δια ζώσης επιτυχημένες αποδοτικές και παραγωγικές μονάδες και να αντιληφθούν τις αλλαγές που πρέπει να πραγματοποιήσουν στις δικές τους επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα να αυξήσουμε την παραγωγικότητα και αποδοτικότητα των δικών μας εκμεταλλεύσεων.
17) Στην περίπτωση γεωργικών συμβούλων, αυτοί να αμείβονται ανάλογα με την αύξηση αποδόσεων που πετυχαίνουμε στην κάθε εκμετάλλευση όπως συμβαίνει στο εξωτερικό καθώς εμείς θεωρούμε ότι η πραγματική εκπαίδευση των αγροτών έρχεται μέσα από επισκέψεις και συζητήσεις με συναδέλφους που έχουν ήδη καταφέρει να αυξήσουν πραγματικά τις αποδόσεις τους.
18) Πρόγραμμα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στις στέγες των αγροτικών και κτηνοτροφικών κτηρίων με εγγυημένη πρόσβαση στο δίκτυο, ώστε να εξαλείψει η πρακτική εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε παραγωγική γη.
19) Ενεργοποίηση του προγράμματος καλής διαβίωσης ζώων το οποίο, ενώ κατατίθεται δεν φαίνεται να ενεργοποιείται εδώ και κάποια χρόνια, θα δώσει μεγάλη ανάσα στους παραγωγούς.
20) Επιστροφή των κονδυλίων που έμειναν αναξιοποίητα της προηγούμενης ΚΑΠ στην τρέχουσα για άμεση ενίσχυση του προϋπολογισμού.
21) Τροποποίηση του νόμου περί κλειδώματος στο ποσό των 1.200 ευρώ ανά νέο αγρότη που αφορά νέους αγρότες του 2009 και 2023-24, ώστε να λαμβάνουν πραγματικά την εισοδηματική στήριξη που δικαιούνται.
22) Περιορισμός της γραφειοκρατίας των παραγωγών.
23) Να ξεκαθαρίσουν άμεσα τα οικολογικά σχήματα και να μειωθεί η προαιρετική επιλογή από τα 3 μέτρα στα 1-2, ανάλογα με τις συνθήκες.
24) Να προβλεφθούν ειδικά κονδύλια για την ανάπτυξη της Θεσσαλίας χωρίς περιορισμούς και με ταχύρρυθμες αποφάσεις, ώστε να αναπτυχθεί ο κλάδος άμεσα
25) Εφόσον δεν επαρκεί το προσωπικό για ελέγχους ζωικού και φυτικού κεφαλαίου, να δημιουργηθεί πλατφόρμα συνεργασίας ιδιωτών γεωτεχνικών με το δημόσιο ώστε να ελέγχουν και οι ιδιώτες φυσικά με αποζημίωση της εργασίας τους (από το δημόσιο) τις δηλωμένες παραγωγές/εκτροφές φέροντας οι ίδιοι την ευθύνη. Στην συνέχεια ο δειγματοληπτικός έλεγχος θα πρέπει να συμφωνεί με των ιδιωτών σε αντίθετη περίπτωση θα φέρει μερίδιο ευθύνης και ο ιδιώτης γεωτεχνικός.
26) Να δημιουργηθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση ένας ενιαίος μηχανισμός παρακολούθησης και ελέγχου- (ειδικό σώμα) για τα προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ με σκοπό, σε συνεργασία με τα Κράτη Μέλη, να διασφαλιστεί η μη παραβίαση της κοινοτικής νομοθεσίας περί προστασίας Ονομασιών Προέλευσης (Κανονισμός 1151/2012, άρθρο 13), τόσο στο εσωτερικό της Ε.Ε. όσο και από τρίτες χώρες.
27) Προγράμματα Γενετικής Βελτίωσης Ζώων τα οποία θα είναι προσαρμοσμένα στα Ελληνικά δεδομένα και θα είναι χρήσιμα για τους κτηνοτρόφους πχ : δωρεάν γονοτύπηση θηλυκών για αναζήτηση γονιμότητας και μητρικών χαρακτηριστικών, γονοτύπηση για ζώα ανθεκτικά σε ασθένειες κ.α. τα οποία αφενός θα αυξήσουν την παραγωγικότητα του κοπαδιού, αφετέρου θα μειώσουν το κόστος των ζημιών που έχουμε κάθε χρόνο ως κτηνοτρόφοι, αλλά θα μειώσουν και τις αποζημιώσεις που καταβάλλονται κάθε χρόνο από την Κυβέρνηση προκειμένου να αποζημιωθούν τα άρρωστα ζώα τα οποία οδηγούνται σε σφαγή.
28) Να δοθεί περίοδος χάριτος 1-3 μήνες ώστε να διορθωθούν τα μητρώα εκμεταλλεύσεων χωρίς κυρώσεις ώστε να έχουμε μια ξεκάθαρη αποτύπωση της πραγματικότητας και στην συνέχεια να ενταθούν και αυστηροποιηθούν οι έλεγχοι εκμεταλλεύσεων με πραγματικές κυρώσεις.
29) Μετακινούμενοι κτηνοτρόφοι να θεωρούνται όσοι μετακινούνται από τα πεδινά στα ορεινά και από τα ημιορεινά στα ορεινά.
