Ευρωπαϊκές κοινωνίες ταλανίζονται από οικονομικά προβλήματα, ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά σε ένα σχέδιο που θα αναγκάσει τους φορολογούμενους να πληρώσουν χρήματα για όπλα αντί για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους.
Διότι είναι τα ίδια τα κράτη-μέλη της ΕΕ, και όχι ιδιώτες, αυτά που θα χρηματοδοτήσουν στο σχέδιο ReArm Europe της ΕΕ. Ήτοι, το καθένα από αυτά θα δίνει παραπάνω χρήματα από ό,τι έδινε ως τώρα σε αμυντικές δαπάνες, προκειμένου να «επανεξοπλιστούμε».
Μιλάμε για συνολικά 800 δισ. ευρώ. Μόνο τα επόμενα 4 χρόνια, θα χρειαστούν 650 δισ. Σε αυτά τα 4 χρόνια, το κάθε κράτος-μέλος θα καλείται να δίνει 1,5% ΑΕΠ παραπάνω σε αμυντικές δαπάνες εν συγκρίσει με το τώρα. Για παράδειγμα, η Ελλάδα, που κάθε χρόνο δίνει σχεδόν το 3% του ΑΕΠ της σε αμυντικές δαπάνες, τα επόμενα 4 τέσσερα χρόνια θα καλείται να δίνει σχεδόν 4,5%.
Η ίδια η Δύση ήταν αυτή τόνιζε ότι η στρατιωτική ισχύς της Ρωσίας είναι μικρή
Το σχέδιο της ΕΕ μοιάζει τουλάχιστον ασύγχρονο σε σχέση με τις εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων: Ενώ οι ΗΠΑ και η Ρωσία ετοιμάζονται να θάψουν το τσεκούρι του πολέμου, η ΕΕ σπεύδει να αναθεωρήσει προς τα πάνω το επίπεδο της ρωσικής απειλής και να περιέλθει σε μια ξέφρενη εξοπλιστική κούρσα.
Η συνάντηση στο Ριάντ, δε, δεν έδειξε απλά ότι οι ΗΠΑ και η Ρωσία ετοιμάζονται να θάψουν το τσεκούρι του πολέμου. Έδειξε ότι έχουν στα σκαριά και άλλες σημαντικές μεταξύ τους συμφωνίες. Πώς απαντά η ΕΕ; Επί της ουσίας με έναν δεύτερο Ψυχρό Πόλεμο. Και αν δει κανείς το χρονοδιάγραμμα και το σκεπτικό υπό το οποίο καταρτίστηκε το ReArm Europe, πιθανότατα θα συμπεράνει ότι αυτός ο πόλεμος θα είναι πολυετής.
«Επικίνδυνοι καιροί»
Οι δηλώσεις-επικλήσεις στον φόβο που έκανε σήμερα (4/3) η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μπορεί να επιχειρούν να πείσουν ότι τα χρήματα των φορολογούμενων θα πάνε σε καλή μεριά, αλλά θα είναι δύσκολο να το κατορθώσουν εν μέσω αλμάτων προς την κατεύθυνση της ειρήνης, με το ερώτημα εάν το ReArm Europe κατασκευάστηκε για να εξυπηρετήσει βιομηχανίες όπλων να εγείρεται εύλογα.
Παράλληλα, θα μπορούσε να πει κανείς ότι η Ρωσία δεν είναι και δεν θα είναι δυνατόν να απειλήσει κράτος-μέλος της ΕΕ ή του ΝΑΤΟ. Δυσκολεύτηκε στο ουκρανικό ζήτημα, θα τα κατάφερνε σε μία άμεση στρατιωτική σύγκρουση με ολόκληρη τη συλλογική Δύση; Άλλωστε, καθ’ όλη τη διάρκεια του ρωσοουκρανικού του πολέμου, η ίδια η Δύση ήταν αυτή που τόνιζε ότι η στρατιωτική ισχύς της Ρωσίας είναι μικρή. Άρα, προς τι τα 800 δισ. ευρώ;
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, λοιπόν, παρουσίασε το ReArm και με ιδιαίτερα δραματικούς τόνους έκανε λόγο για «επικίνδυνους καιρούς» καθώς και για συντριπτικές συνέπειες που θα βιώσει η Ευρώπη εάν λάβουν σάρκα και οστά κίνδυνοι που την απειλούν.
«Το πραγματικό ερώτημα που έχουμε μπροστά μας είναι εάν η Ευρώπη είναι έτοιμη να ενεργήσει τόσο αποφασιστικά όσο η κατάσταση επιτάσσει. Και εάν η Ευρώπη είναι έτοιμη και ικανή να δράσει με την ταχύτητα και τη φιλοδοξία που χρειάζεται. Στις διάφορες συναντήσεις των τελευταίων εβδομάδων -πιο πρόσφατη πριν από τρεις ημέρες στο Λονδίνο- η απάντηση από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ήταν τόσο ηχηρή όσο και ξεκάθαρη. Είμαστε σε μια εποχή επανεξοπλισμού. Και η Ευρώπη είναι έτοιμη να αυξήσει μαζικά τις αμυντικές της δαπάνες. Τόσο, για να ανταποκριθούμε στη βραχυπρόθεσμη επείγουσα ανάγκη να δράσουμε και να στηρίξουμε την Ουκρανία, αλλά και να αντιμετωπίσουμε τη μακροπρόθεσμη ανάγκη να αναλάβουμε πολύ μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική μας ευρωπαϊκή ασφάλεια», είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Το σχέδιο προβλέπει περισσότερο δημοσιονομικό χώρο για την εθνική δημόσια χρηματοδότηση της άμυνας μέσω της ρήτρας διαφυγής, ένα νέο μέσο για δάνεια προς τις χώρες της ΕΕ για τις αμυντικές ικανότητες που χρειάζονται περισσότερο, πιο ευέλικτη χρήση της χρηματοδότησης της ΕΕ για αμυντικές επενδύσεις και περισσότερα ιδιωτικά κεφάλαια που θα κινητοποιηθούν μέσω της Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
We are living in dangerous times.
Europe‘s security is threatened in a very real way.
Today I present ReArm Europe.
A plan for a safer and more resilient Europe ↓ https://t.co/CYTytB5ZMk
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) March 4, 2025
Τρία σημεία
Το πρώτο μέρος του σχεδίου προβλέπει την ενίσχυση των δημόσιων αμυντικών δαπανών σε εθνικό επίπεδο. «Τα κράτη μέλη είναι έτοιμα να αυξήσουν τις δαπάνες για την ίδια τους την ασφάλεια εάν έχουν τον δημοσιονομικό χώρο και η Κομισιόν πρέπει να τα βοηθήσει», είπε η κ. φον ντερ Λάιεν και ανακοίνωσε την πρόταση για ενεργοποίηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, κάτι που θα επιτρέψει στα κράτη να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες χωρίς να εκκινήσει η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. «Εάν τα κράτη μέλη αυξήσουν κατά μέσο όρο τις αμυντικές δαπάνες κατά 1,5% του ΑΕΠ τους, αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει δημοσιονομικό χώρο κοντά στα 650 δισ. ευρώ σε περίοδο 4 ετών».
Η δεύτερη πρόταση αφορά ένα καινούριο εργαλείο: θα παράσχει δάνεια 150 δισ. ευρώ στα κράτη μέλη για επενδύσεις στην άμυνα.
Το τρίτο σημείο είναι η χρήση της ισχύος του προϋπολογισμού της ΕΕ. «Υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε σε αυτόν τον τομέα βραχυπρόθεσμα για να κατευθύνουμε περισσότερα κεφάλαια σε επενδύσεις που σχετίζονται με την άμυνα. Γι’ αυτό μπορώ να ανακοινώσω ότι θα προτείνουμε πρόσθετες δυνατότητες και κίνητρα για τα κράτη μέλη που θα αποφασίσουν, εάν θέλουν να χρησιμοποιήσουν προγράμματα πολιτικής συνοχής, να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες», προσέθεσε η επικεφαλής της Κομισιόν.
«Το ReArm Europe θα μπορούσε να κινητοποιήσει σχεδόν 800 δισ. ευρώ για μια ασφαλή και ανθεκτική Ευρώπη. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά με τους εταίρους μας στο ΝΑΤΟ. Αυτή είναι μια στιγμή για την Ευρώπη. Και είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε», κατέληξε η Γερμανίδα πολιτικός.
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα συζητηθεί στην αυριανή έκτακτη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.