Τα εντάλματα σύλληψης που εκδόθηκαν χθες σε βάρος του πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, του πρώην υπουργού Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ και του επικεφαλής του ένοπλου τμήματος της Χαμάς Μοχάμεντ Ντέιφ συνιστούν μια ιστορική εξέλιξη για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, το οποίο εδώ και 22 χρόνια αγωνίζεται προκειμένου να αναγνωριστούν οι αρμοδιότητές του και να αποκτήσει εξουσίες επιβολής των αποφάσεών του.
Το Δικαστήριο, μέλη του οποίου είναι 124 χώρες (σύντομα θα γίνουν 125 αφού η Ουκρανία υπέγραψε το Καταστατικό της Ρώμης, την ιδρυτική συνθήκη του), εδρεύει στη Χάγη της Ολλανδίας και αποστολή του είναι να διώκει τους δράστες των σοβαρότερων εγκλημάτων που διαπράττονται σε όλον τον κόσμο, όταν οι χώρες δεν έχουν τη βούληση ή τη δυνατότητα να το κάνουν οι ίδιες.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Το δικαστήριο μπορεί να διερευνήσει εικαζόμενα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στην επικράτεια ή από υπήκοο οποιουδήποτε κράτους που έχει αποδεχθεί τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου υπογράφοντας το Καταστατικό της Ρώμης, τη συνθήκη που ίδρυσε το ΔΠΔ. Οποιοδήποτε κράτος μέλος μπορεί να ζητήσει από τον εισαγγελέα του ΔΠΔ να ξεκινήσει έρευνα.
Το Καταστατικό της Ρώμης δεν το έχουν υπογράψει το Ισραήλ, ούτε ορισμένες μεγάλες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Κίνας και της Ινδίας. Ενώ το ΔΠΔ δεν μπορεί να επιβάλει συλλήψεις, τα υπογράφοντα κράτη είναι υποχρεωμένα να συλλαμβάνουν όσους αντιμετωπίζουν εντάλματα.
Σπάνιες οι καταδίκες
Αν και οι καταδίκες είναι σπάνιες, και μόνο το γεγονός της άσκησης δίωξης σε βάρος προσώπων που φέρονται ότι διέπραξαν ωμότητες, στέλνει ένα μήνυμα: ότι η διεθνής κοινότητα είναι αποφασισμένη να αγωνιστεί κατά της ατιμωρησίας των δραστών.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Με το ένταλμα σύλληψης σε βάρος του Νετανιάχου το Δικαστήριο στρέφεται για πρώτη φορά εναντίον ενός ηγέτη χώρας η οποία κατά παράδοση στηρίζεται από τη Δύση και το γεγονός αυτό προκάλεσε οργή στο Ισραήλ.
Είναι ελάχιστα πιθανό ο Νετανιάχου ή οι ηγέτες της Χαμάς να οδηγηθούν σύντομα ενώπιον της δικαιοσύνης στη Χάγη. Θα μπορούσαν να συλληφθούν εάν ταξιδέψουν για παράδειγμα στη Βρετανία, τη Γαλλία ή σε κάποια άλλη χώρα που αναγνωρίζει το ΔΠΔ. Όμως ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση οι πιθανότητες καταδίκης είναι μηδαμινές.
Το δικαστήριο στην ανακοίνωσή του ανέφερε ότι έχει βάσιμους λόγους να πιστεύει ότι οι Νετανιάχου και Γκάλαντ, έχουν εκτελέσει το έγκλημα πολέμου της πείνας ως μέθοδο πολέμου και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας της δολοφονίας, της δίωξης και άλλων απάνθρωπων πράξεων.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Από τότε που ζητήθηκαν για πρώτη φορά τα εντάλματα σύλληψης υπήρξαν πολλές νομικές αμφισβητήσεις. Αλλά το δικαστήριο τα απέρριψε όλα αυτά και εξέδωσε τώρα αυτά τα εντάλματα σύλληψης.
Τι σημαίνει λοιπόν αυτό;
Λοιπόν, πρακτικά, θα σήμαινε ότι ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου και ο Γιοάβ Γκαλάντ δεν θα μπορούσαν να ταξιδέψουν σε κανένα κράτος που έχει υπογράψει το ΔΠΔ – περίπου 120 χώρες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και πολλών ευρωπαϊκών χωρών.
Εάν ο Νετανιάχου ταξίδευε σε οποιαδήποτε από αυτές τις χώρες, θα έπρεπε να συλληφθεί από τις αστυνομικές δυνάμεις των χωρών αυτών.
Το ΔΠΔ έχει εκδώσει προηγουμένως εντάλματα σύλληψης κατά του πρώην προέδρου του Σουδάν Ομάρ αλ Μπασίρ, του Σαΐφ Καντάφι, γιου του εκλιπόντος ηγέτη της Λιβύης Μοαμάρ Καντάφι, και πιο πρόσφατα, του Βλαντιμίρ Πούτιν, για τον οποίο είχε εκδοθεί ένταλμα σύλληψης μετά την εισβολή στην Ουκρανία, όμως ο Ρώσος πρόεδρος ταξίδεψε στη Μογγολία πριν από μερικούς μήνες και δεν συνελήφθη.
Το δικαστήριο δεν διαθέτει δική του αστυνομική δύναμη για να πραγματοποιήσει τις συλλήψεις, αλλά βασίζεται στα κράτη μέλη για να τις εκτελέσουν, κάτι που νομικά υποχρεούνται να κάνουν τα συμβαλλόμενα κράτη.
Οι δικαστές του ΔΠΔ εξέδωσαν 56 εντάλματα σύλληψης, με αποτέλεσμα 21 κρατήσεις και παραστάσεις ενώπιον του δικαστηρίου. Άλλα 27 άτομα παραμένουν ελεύθεροι και οι κατηγορίες σε βάρος 7 ατόμων έχουν αποσυρθεί λόγω του θανάτου τους.
Μπάιντεν: Σκανδαλώδη τα εντάλματα σύλληψης
Ο Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε «σκανδαλώδη» τα εντάλματα σύλληψης που εκδόθηκαν από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο σε βάρος ισραηλινών ηγετών με ανακοίνωσή του που δημοσιοποιήθηκε χθες Πέμπτη.
«Ό,τι κι αν υπονοεί το ΔΠΔ, δεν υπάρχει ισοδυναμία —καμιά— ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς», σχολίασε ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ.
«Θα στεκόμαστε πάντα στο πλευρό του Ισραήλ έναντι των απειλών κατά της ασφάλειάς του», συμπλήρωσε ο Δημοκρατικός απερχόμενος πρόεδρος.
«Παραμένουμε βαθιά ανήσυχοι για τη βιάση του εισαγγελέα να ζητήσει εντάλματα σύλληψης από τα ανησυχητικά διαδικαστικά λάθη που οδήγησαν στην απόφαση αυτή», είχε αναφέρει νωρίτερα εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου.
Επανέλαβε τη θέση της Ουάσιγκτον ότι «το ΔΠΔ δεν έχει δικαιοδοσία στην υπόθεση αυτή».
Ο εκπρόσωπος πρόσθεσε πως η αμερικανική κυβέρνηση θα «συζητήσει τα επόμενα βήματα με τους εταίρους (της), συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ».
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει αντιδράσει δημόσια ως τώρα στα εντάλματα, όμως ο προαλειφόμενος Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Μάικ Γουόλτς διεμήνυσε πως θα υπάρξει «σθεναρή αντίδραση» και αναφέρθηκε σε «αντισημιτική προκατάληψη» του ΔΠΔ. Στο Κογκρέσο, Ρεπουμπλικάνοι απαίτησαν κυρώσεις σε βάρος του διεθνούς δικαστηρίου.
Ανθρωπιστικές υπηρεσίες κάλεσαν την διεθνή κοινότητα να λάβει υπόψη την απόφαση του ΔΠΔ
Αρκετές ανθρωπιστικές υπηρεσίες προειδοποίησαν ότι η διεθνής κοινότητα πρέπει να λάβει υπόψη την απόφαση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ICC) να εκδώσει εντάλματα σύλληψης για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, για φερόμενα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν στη Γάζα.
Η Human Rights Watch (HRW) προειδοποίησε ότι η «σημαντική» ανακοίνωση εξαρτάται από την «προθυμία των κυβερνήσεων να υποστηρίξουν τη δικαιοσύνη».
«Το ΔΠΔ εκδίδει εντάλματα σύλληψης εναντίον ανώτερων ισραηλινών ηγετών και ενός αξιωματούχου της Χαμάς που παραβιάζει την αντίληψη ότι ορισμένα άτομα είναι πέρα από την εμβέλεια του νόμου», δήλωσε ο Balkees Jarrah, αναπληρωτής διευθυντής διεθνούς δικαιοσύνης στο HRW.
«Αυτά τα εντάλματα θα πρέπει επιτέλους να ωθήσουν τη διεθνή κοινότητα να αντιμετωπίσει τις φρικαλεότητες και να εξασφαλίσει δικαιοσύνη για όλα τα θύματα στην Παλαιστίνη και το Ισραήλ».
Η απόφαση του ΔΠΔ «πρέπει να γίνει σεβαστή και να εφαρμοστεί», λέει η Ευρωπαϊκή Ένωση
Οι αποφάσεις του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) δεν είναι πολιτικές και πρέπει να εφαρμοστούν, δήλωσε ο Ζοσέπ Μπορέλ, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών της Ιορδανίας στο Αμμάν την Πέμπτη, ο Μπορέλ είπε ότι τα εντάλματα σύλληψης του ΔΠΔ δεν είναι πολιτικές αποφάσεις και πρέπει να γίνονται σεβαστά και να εφαρμόζονται».
Ισραήλ: Η απόφαση του ΔΠΔ είναι «παράλογη» και «πολιτικά προκατειλημμένη»
Το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου χαρακτήρισε το ποινικό ένταλμα σύλληψής του για φερόμενα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν στη Γάζα ως «παράλογο» και «μεροληπτικό».
Το γραφείο ισχυρίστηκε ότι η ανακοίνωση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να εκδώσει εντάλματα σύλληψης για τον Νετανιάχου και τον πρώην υπουργό Άμυνας ήταν «αντισημιτική» και «πολιτικά προκατειλημμένη».
«Το Ισραήλ απορρίπτει παντελώς τις παράλογες και ψευδείς ενέργειες και κατηγορίες εναντίον του από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, το οποίο είναι ένα όργανο με πολιτικά προκατειλημμένες και μεροληπτικές διακρίσεις», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
«Δεν υπάρχει πιο δίκαιος πόλεμος από αυτόν που πολεμά το Ισραήλ στη Γάζα από τις 7 Οκτωβρίου 2023, αφού η τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς εξαπέλυσε μια δολοφονική επίθεση εναντίον της, πραγματοποιώντας τη μεγαλύτερη σφαγή κατά του εβραϊκού λαού από το Ολοκαύτωμα», προστίθεται στην ανακοίνωση.
«Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δεν θα υποκύψει στις πιέσεις, δεν θα υποχωρήσει και δεν θα υποχωρήσει μέχρι να επιτευχθούν όλοι οι στόχοι του πολέμου που έθεσε το Ισραήλ στην αρχή της εκστρατείας».
Τουλάχιστον 44.056 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν και άλλοι 104.268 άνθρωποι τραυματίστηκαν από τότε που το Ισραήλ εξαπέλυσε τη στρατιωτική του επίθεση στη Γάζα μετά τις επιθέσεις της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας εκεί.
Τις τελευταίες 24 ώρες, οι ισραηλινές επιθέσεις σκότωσαν τουλάχιστον 71 Παλαιστίνιους και τραυμάτισαν άλλους 176 ανθρώπους, ανέφερε την Πέμπτη το υπουργείο Υγείας.
Ο πλήρης κατάλογος των χωρών που πρέπει να συλλάβουν τον Νετανιάχου
Από τις 124 χώρες που έχουν υπογράψει το Καταστατικό της Ρώμης του ΔΠΔ, 33 είναι αφρικανικά κράτη, 19 είναι κράτη Ασίας-Ειρηνικού, 19 είναι από την Ανατολική Ευρώπη, 28 είναι κράτη της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής και 25 είναι κράτη της Δυτικής Ευρώπης και άλλα κράτη.
Αλβανία
Ανδόρα
Αντίγκουα και Μπαρμπούντα
Αργεντίνη
Αρμενία
Αυστραλία
Αυστρία
Μπαγκλαντές
Μπαρμπάντος
Βέλγιο
Μπελίζ
Μπενίν
Βολιβία
Βοσνία-Ερζεγοβίνη
Μποτσουάνα
Βραζιλία
Βουλγαρία
Μπουρκίνα Φάσο
Cabo Verde
Καμπότζη
Καναδάς
Κεντροαφρικανική Δημοκρατία
Τσαντ
Χιλή
Κολομβία
Κομόρες
Κογκό
Νησιά Κουκ
Κόστα Ρίκα
Ακτή Ελεφαντοστού
Κροατία
Κύπρος
Τσεχική Δημοκρατία
Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό
Δανία
Τζιμπουτί
Δομίνικα
Δομινικανή Δημοκρατία
Εκουαδόρ
Ελ Σαλβαδόρ
Εσθονία
Φίτζι
Φινλανδία
Γαλλία
Γκαμπόν
Γκάμπια
Γεωργία
Γερμανία
Γκάνα
Ελλάδα
Γρενάδα
Γουατεμάλα
Γκινέα
Γουιάνα
Ονδούρα
Ουγγαρία
Ισλανδία
Ιρλανδία
Ιταλία
Ιαπωνία
Ιορδανία
Κενύα
Κιριμπάτι
Λατβία
Λεσότο
Λιβερία
Λιχτενστάιν
Λιθουανία
Λουξεμβούργο
Μαδαγασκάρη
Μαλάουι
Μαλδίβες
Μάλι
Μάλτα
Νησιά Μάρσαλ
Μαυρίκιος
Μεξικό
Μογγολία
Μαυροβούνιο
Ναμίμπια
Ναούρου
Ολλανδία
Νέα Ζηλανδία
Νίγηρας
Νιγηρία
Βόρεια Μακεδονία
Νορβηγία
Παναμάς
Παραγουάη
Περού
Πολωνία
Πορτογαλία
Δημοκρατία της Κορέας
Δημοκρατία της Μολδαβίας
Ρουμανία
Saint Kitts and Nevis
Αγία Λουκία
Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες
Σαμόα
Άγιος Μαρίνος
Σενεγάλη
Σερβία
Σεϋχέλλες
Σιέρα Λεόνε
Σλοβακία
Σλοβενία
Νότια Αφρική
Ισπανία
Κράτος της Παλαιστίνης
Σουρινάμ
Σουηδία
Ελβετία
Τατζικιστάν
Ανατολικό Τιμόρ
Τρινιντάντ και Τομπάγκο
Τυνησία
Ουγκάντα
Ουκρανία
Ηνωμένο Βασίλειο
Ενωμένη Δημοκρατία της Τανζανίας
Ουρουγουάη
Βανουάτου
Βενεζουέλα
Ζάμπια
Από αυτές μέχρι στιγμής δήλωσαν πως θα σεβαστούν την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου, η Ολλανδία, η Ιταλία, ο Καναδάς, η Τουρκία, ενώ η Βρετανία λέει πως σέβεται την απόφαση ωστόσο αρνείται να εξισώσει ηθικά το Ισραήλ με «τρομοκρατικές ομάδες».
Το Βέλγιο είπε ότι η Ευρώπη πρέπει να συμμορφωθεί και ζητά επίσης οικονομικές κυρώσεις και την αναστολή της Συμφωνίας Σύνδεσης, η οποία λειτουργεί ως νομικό πλαίσιο για τους πολιτικούς και οικονομικούς δεσμούς με το Ισραήλ. Το Ιράκ κάλεσε όλες τις «ελεύθερες χώρες» να εφαρμόσουν τα εντάλματα του ΔΠΔ.
Κατηγορηματικά αντίθετες είναι η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Αργεντινή και φυσικά οι ΗΠΑ.
