Με την ολοκλήρωση της πρώτης εβδομάδας εφαρμογής των μέτρων του υπουργείου Ανάπτυξης για τη μείωση των τιμών σε μια σειρά από προϊόντα, τα αποτελέσματα στο ράφι ποικίλλουν.
Οπως διαπίστωσε έρευνα των «ΝΕΩΝ», στα περισσότερα προϊόντα που επηρεάζονται από τα μέτρα παρατηρείται, πράγματι, μείωση της τιμής στο ράφι. Σε άλλα προϊόντα όμως η τελική τιμή παραμένει ίδια, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρούνται ακόμα και αυξήσεις.
Κατ’ αρχάς, πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι τα τέσσερα μέτρα του υπουργείου Ανάπτυξης δεν σχεδιάστηκαν ώστε να ρίξουν τις τιμές άμεσα σε όλα τα προϊόντα. Αμεσες επιπτώσεις στην τιμή έχουν τα δύο εκ των τεσσάρων μέτρων: ο περιορισμός των εκπτώσεων των προμηθευτών στα σουπερμάρκετ, με στόχο τη μεταφορά του οφέλους στον καταναλωτή, και το πλαφόν στο κέρδος από την πώληση βρεφικού γάλατος.
Τα άλλα δύο μέτρα, που αφορούν την τρίμηνη απαγόρευση προωθητικών ενεργειών σε προϊόντα που έχουν δει αύξηση τιμής και την απαγόρευση έκδοσης από τους προμηθευτές πιστωτικών τιμολογίων άνω του 3% του αρχικού για επιστροφές προϊόντων ή φύρας, θα πρέπει να κριθούν σε βάθος χρόνου.
«Οι πραγματικές συνέπειες των μέτρων θα φανούν σε βάθος χρόνου, μπορεί να χρειαστούν έως και δύο μήνες» λέει στα «ΝΕΑ» ο Λευτέρης Κιοσές, γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ). «Πρώτα θα πρέπει να τελειώσουν τα υπάρχοντα αποθέματα και μετά θα δούμε τα αποτελέσματα, καθώς τα μέτρα αφορούν το εμπόριο χονδρικής». Ωστόσο, τα δύο εκ των τεσσάρων μέτρων του υπουργείου Ανάπτυξης έχουν ήδη δείξει κάποια δείγματα γραφής.
Ψαλίδι στις αρχικές τιμές.
Το μέτρο του περιορισμού κατά 30% των εκπτώσεων που κάνουν οι προμηθευτές στα σουπερμάρκετ έχει οδηγήσει σε μια κάποια μείωση τιμών στα προϊόντα υγιεινής και σπιτιού, όπως είναι τα απορρυπαντικά ρούχων και πιάτων, τα καθαριστικά, οι οδοντόκρεμες, τα αφρόλουτρα και τα σαμπουάν, αλλά και οι βρεφικές πάνες.
Το μέτρο αυτό έχει οδηγήσει σε σημαντικές μειώσεις στις αρχικές τιμές των προϊόντων, καθώς τα σουπερμάρκετ τα προμηθεύονται πλέον με λιγότερες και μικρότερες εκπτώσεις, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει πως πληρώνουν περισσότερα χρήματα στους προμηθευτές. Ετσι, οι χονδρέμποροι έχουν ρίξει τις δικές τους αρχικές τιμές, με αποτέλεσμα αυτό να αντικατοπτρίζεται και σε μειωμένη αρχική τιμή στα σουπερμάρκετ.
Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει απαραίτητα και χαμηλότερη τιμή στο ταμείο, καθώς τα εν λόγω προϊόντα έχουν σχεδόν μονίμως κάποια προσφορά.
Εκ του αποτελέσματος, όπως διαπίστωσαν τα «ΝΕΑ», συγκεκριμένα προϊόντα πωλούνται σε καλύτερες τιμές από ό,τι πριν από την εφαρμογή των μέτρων, όμως άλλα «αντιστέκονται» ή και ακριβαίνουν.
Προϊόντα σωματικής περιποίησης: Αυξήσεις στα επώνυμα αλλά και στα ιδιωτικής ετικέτας
Στα προϊόντα σωματικής περιποίησης (αφρόλουτρα, αποσμητικά, κρεμοσάπουνα), για παράδειγμα, υπάρχουν ορισμένα που έχουν δει μείωση τιμής στο ράφι ως και 16%. Ανταλλακτικό για κρεμοσάπουνο 750 ml πωλούνταν στα 2,33 ευρώ στις 24/2, ενώ στις 6/3 η τιμή του είχε πέσει στο 1,95 ευρώ.
Η μείωση αυτή, ύψους 35 λεπτών του ευρώ, αντιστοιχεί στο 16% της προηγούμενης τιμής του προϊόντος.
Ωστόσο, σε άλλα προϊόντα της ίδιας κατηγορίας οι μειώσεις είναι σαφώς μικρότερες και κυμαίνονται μεταξύ 1 και 10 σεντς.
Για παράδειγμα, αφρόλουτρο 720 ml γνωστής μάρκας πωλούνταν στα τέλη Φεβρουαρίου στα 3,28 ευρώ με αρχική τιμή 6,58 ευρώ. Το ίδιο προϊόν πωλείται σήμερα στα 3,18 ευρώ, με την αρχική του τιμή να έχει πέσει όμως στα 5,88 ευρώ.
Η μείωση αυτή, ύψους 10 λεπτών του ευρώ στην τιμή του ραφιού (-3% από την τιμή πώλησης στις 24/2), παρουσιάζεται από την αλυσίδα ως μείωση της τιμής κατά 2,70 ευρώ – καθώς αυτή είναι η διαφορά από την αρχική τιμή του προϊόντος.
Την ίδια στιγμή, όπως προαναφέρθηκε, επώνυμα αλλά και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας των αλυσίδων διατηρούν τις τιμές τους στα ίδια επίπεδα, ενώ παρατηρούνται ακόμα και αυξήσεις.
Για παράδειγμα, αφρόλουτρο 650 ml που πωλούνταν στα 2,45 ευρώ με αρχική τιμή 5,95 ευρώ στα τέλη Φεβρουαρίου, σήμερα κοστίζει στον καταναλωτή 2,48 ευρώ, με αρχική τιμή τα 4,98 ευρώ.
Τα τρικ των εμπόρων: Λιγότερο προϊόν στις συσκευασίες και… προσφορές με σταθερές τιμές
Καθώς οι τιμές συνεχίζουν την ανοδική πορεία που έχει ξεκινήσει ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2020, οι έμποροι έχουν προβεί σε διάφορα τρικ, τα οποία μπορεί μεν να είναι νομότυπα, όμως, ενίοτε ξεγελούν τους καταναλωτές. Εξάλλου, ο πληθωρισμός στην Ελλάδα διατηρήθηκε στο 3,2% τον Φεβρουάριο, με τον πληθωρισμό στα τρόφιμα να κινείται σε πολύ υψηλότερα επίπεδα (7,1%), τοποθετώντας τη χώρα μας στη δεύτερη θέση της σχετικής ευρωπαϊκής λίστας.
Πιο χαρακτηριστική είναι η μείωση στις ποσότητες των προϊόντων, το λεγόμενο «shrinkflation» όπως έχει ονομαστεί. Δηλαδή, η μείωση του περιεχομένου μιας συσκευασίας με ταυτόχρονη διατήρηση της τιμής του προϊόντος. Αυτό οδηγεί τους καταναλωτές να διαπιστώνουν με έκπληξη στο σπίτι τους πως το προϊόν που αγόρασαν είναι πολύ λιγότερο από αυτό που περίμεναν. Από τη στιγμή, όμως, που η ποσότητα που αναγράφεται στη συσκευασία είναι ακριβής, η πρακτική αυτή δεν είναι παράνομη, ακόμα κι αν η συσκευασία είναι κατά το ήμισυ… αέρας.
Παράδειγμα
Κατά τον πρόεδρο του ΕΚΕΕ Απόστολο Ραυτόπουλο, χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της πρακτικής αποτελούν τα απορρυπαντικά ρούχων, που έχουν μειώσει τον αριθμό των μεζούρων ανά συσκευασία. «Για παράδειγμα το απορρυπαντικό που είχε 30 μεζούρες πριν κάποιους μήνες, σήμερα έχει 26 ή 28 μεζούρες. Ενώ η τιμή του προϊόντος μπορεί να μένει σταθερή, η τιμή της πλύσης γίνεται ακριβότερη», περιγράφει.
Αλλη πρακτική που έχει παρατηρηθεί αφορά στην απόσυρση προσφορών τύπου 1+1 σε προϊόντα, με το ταμπελάκι στο ράφι να υπογραμμίζει τη μεγάλη μείωση της τιμής σε σχέση με την προηγούμενη τιμή, που αντιστοιχούσε, όμως, σε δύο τεμάχια του ίδιου προϊόντος. Για παράδειγμα, ένα αποσμητικό πωλούνταν με προσφορά 1+1 πριν μια εβδομάδα σε τιμή 5,80 ευρώ. Σήμερα, το ίδιο προϊόν πωλείται στα 2,90 ευρώ, αλλά χωρίς προσφορά 1+1, με την ένδειξη ότι έχει μείωση τιμής 2,90 ευρώ. Στην πραγματικότητα, λοιπόν, η τιμή του ενός τεμαχίου έχει παραμείνει ίδια.
ΕΕΚΕ: Ο καταναλωτής στο ταμείο πληρώνει ίδιες τιμές με πριν
Στις βρεφικές πάνες οι μειώσεις είναι πιο σταθερές. Στις 24/2, συσκευασία με 52 πάνες γνωστής εταιρείας κόστιζε 14,90 ευρώ, με αρχική τιμή 29,80 ευρώ. Στις 6/9 η ίδια συσκευασία πωλούνταν στα 13,58 (-8,9%) ευρώ με αρχική τιμή 27,08 ευρώ.
Συσκευασία άλλης μάρκας με 44 πάνες είχε τιμή ραφιού 10,25 ευρώ στις 24/2, η οποία μειώθηκε κατά μόλις 1% με την εφαρμογή των μέτρων και έπεσε στα 10,15 ευρώ. Κι αυτό την ώρα που η αρχική τιμή του προϊόντος έπεσε από τα 22,80 στα 20 ευρώ (μείωση 27%).
Στις οδοντόκρεμες τα πράγματα μπερδεύουν, καθώς αν και εκ πρώτης όψεως διαπιστώνονται σημαντικές μειώσεις, μια πιο προσεκτική ματιά δείχνει πως η όποια πτώση είναι στην πραγματικότητα μικρότερη. Για παράδειγμα, οδοντόκρεμα που κόστιζε 2,42 ευρώ και πωλούνταν σε προσφορά 1+1 στις 24/2, σήμερα κοστίζει 1,16 ευρώ η μία.
Επομένως, η μείωση στην τιμή του ενός σωληνάριου είναι μόλις 5 λεπτά του ευρώ (-4%). Οι μειώσεις δεν φαίνεται να έχουν περάσει ακόμα στα απορρυπαντικά ρούχων. Αν και σε ορισμένα παρατηρείται «ψαλίδι» μόλις μερικών σεντς, στις αρχικές τιμές καταγράφονται κυρίως μικρές αυξήσεις. Για παράδειγμα, μαλακτικό 84 πλύσεων που πωλούνταν στα 5,74 ευρώ στα τέλη Φεβρουαρίου, πωλείται σήμερα στα 5,78 ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 0,04 ευρώ.
«Οι μειώσεις έχουν γίνει στις αρχικές τιμές, όμως ο καταναλωτής στο ταμείο πληρώνει ίδιες τιμές με πριν, γιατί γίνεται μικρότερη η έκπτωση. Ανθρακες ο θησαυρός των μέτρων», σχολιάζει καυστικά ο πρόεδρος της Ενωσης Εργαζόμενων Καταναλωτών Ελλάδος (ΕΕΚΕ) της ΓΣΕΕ Απόστολος Ραυτόπουλος.
Premium έκδοση ΤΑ ΝΕΑ
