Δύσκολο αγώνα διατήρησης μεριδίων και κερδών στις διεθνείς αγορές, εν μέσω εντεινόμενης και παρατεταμένης γεωπολιτικής αστάθειας με τα πολεμικά μέτωπα να ξεπηδούν το ένα μετά το άλλο, δίνουν οι Έλληνες εξαγωγείς που καλούνται να ανταποκριθούν σε ένα ολοένα και πιο απαιτητικό περιβάλλον αδυσώπητου ανταγωνισμού. Παράλληλα, όμως βάζουν στο στόχαστρό τους και νέους εξαγωγικούς προορισμούς.
Η ανασφάλεια μέσα στην οποία οι εξαγωγείς προσπαθούν να διασφαλίσουν την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους, την ώρα που ο πληθωρισμός και οι ανατιμήσεις βάζουν τρικλοποδιές, τέθηκαν επί τάπητος στο συνέδριο του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων όπου αναδείχτηκαν και τα μεγάλα βήματα προόδου στην τόνωση της εξωστρέφειας της χώρας.
Γιατί θολώνει ο εξαγωγικός ορίζοντας
Αν εστιάσουμε στα νούμερα, η ειδυλλιακή, μέχρι πρότινος εικόνα των ελληνικών εξαγωγών, θολώνει.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, η συνολική αξία των εξαγωγών κατά το 2023 ανήλθε στο ποσό των 50,92 δισ. ευρώ, έναντι 55,76 δισ. ευρώ το 2022, παρουσιάζοντας μείωση 8,7% ή κατά 5,29 δισ. ευρώ. Μάλιστα, η αξία των εξαγωγών χωρίς τα πετρελαιοειδή, παρουσίασε επίσης μείωση κατά 1,07 δισ. ευρώ ή κατά 3%, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε μείωση κατά 1,17 δισ. ευρώ ή 3,2%, σε σχέση με το 2022.
Και το 2024 όμως μπήκε στραβά με τους Χούθι να… ρίχνουν τις ρουκέτες τους συμβάλλοντας στο φρένο των εξαγωγών οι οποίες συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, σημείωσαν μείωση κατά 503,9 εκ. ευρώ ή κατά -11,2% τον Ιανουάριο του 2024 και διαμορφώθηκαν στα 4,01 δισ. ευρώ από 4,51 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2023. Χωρίς πετρελαιοειδή οι εξαγωγές υποχώρησαν κατά 8,3% ή κατά 242,6 εκατ. ευρώ και έφθασαν μόλις στα 2,70 δισ. ευρώ από 2,94 δισ. ευρώ.
Η αστάθεια που επικρατεί στις διεθνείς αγορές, τα υψηλά επιτόκια και οι αναταράξεις από τα πολεμικά μέτωπα στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία έχουν αρχίσει να επηρεάζουν την προσπάθεια ανάπτυξης των ελληνικών επιχειρήσεων στο εξωτερικό, με το τοπίο να μην αναμένεται να ξεκαθαρίσει σύντομα και τους εξαγωγείς να παραμένουν σφηνωμένοι στην… πρέσα των αλλεπάλληλων κρίσεων.
Mission impossible και μεγαλεπήβολοι στόχοι
Η κυβέρνηση είχε θέσει στόχο οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών (τουρισμός) να αγγίξουν τα 70 δισ. ευρώ το 2023, από τα 55,76 δις. ευρώ, που είχε διαμορφωθεί η αξία τους το 2022. Το χάσμα των 20 δις. ευρώ δείχνει πως τα σύννεφα στον εξαγωγικό ορίζοντα πυκνώνουν επικίνδυνα.
Αξίζει δε να σημειωθεί πως ο «μεγάλος» κυβερνητικός στόχος είναι οι εξαγωγές να «πιάσουν» το 60% του ΑΕΠ το 2027, από 49% το 2022. Για να γίνει αυτό που σήμερα μοιάζει με… mission impossible οι εξαγωγές θα πρέπει θα αυξηθούν κατά τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ ετησίως σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα.
Ακόμα και αν υποχωρήσουν οι πληθωριστικές πιέσεις και «ηρεμήσει» το διεθνές περιβάλλον ο μεγαλεπήβολος στόχος, με τα σημερινά δεδομένα, φαντάζει ουτοπικός.
Το χάσμα μικρών – μεγάλων
Την ίδια στιγμή, οι ανισότητες στις εξαγωγές υποσκάπτουν την ανταγωνιστικότητα των μικρομεσαίων εξαγωγικών επιχειρήσεων οι οποίες παλεύουν με νύχια και με δόντια να σταθούν όρθιες… στην διεθνή αρένα, την ώρα που το 30% των ελληνικών εξαγωγών πραγματοποιείται από 5 μεγάλες επιχειρήσεις.
Το 53% των εξαγωγών γίνεται από μεγάλες επιχειρήσεις με πάνω από 250 άτομα προσωπικό, γεγονός που εξηγείται και από την δυσχέρεια πρόσβασης των ΜμΕ
σε χρηματοδότηση από το τραπεζικό σύστημα, όπως επισημάνθηκε και στο συνέδριο, που θα ανοίξει τις πόρτες των επενδύσεων και των αγορών.
Παραγωγική έκρηξη στην ελληνική φαρμακοβιομηχανία
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, δυνατά χαρτιά των ελληνικών εξαγωγών, πέρα από τα πετρελαιοειδή, αποτελούν τα τρόφιμα, με την Κεντρική Μακεδονία να κρατά τα ηνία των εξαγωγών ενώ ένας κλάδος που βγαίνει ολοένα και πιο δυναμικά στο προσκήνιο είναι η ελληνική φαρμακοβιομηχανία (στην Ελλάδα παράγεται το 10% των φαρμάκων της ΕΕ ενώ σε λίγα χρόνια θα παράγεται το 20%).
Στον συγκεκριμένο κλάδο αναμένεται παραγωγική έκρηξη με κοσμογονία επενδύσεων τα επόμενα χρόνια, όπως ανέφερε ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης.
H ευκαιρία
Κάθε κρίση όμως δημιουργεί και μία ευκαιρία. Στο πλαίσιο αυτό, οι εξαγωγείς ανοίγουν τους ορίζοντές τους «μαρκάροντας» στενά, πέρα από παραδοσιακούς πελάτες (Ιταλία, Γερμανία, Βουλγαρία, ΗΠΑ, Καναδάς) και νέες αναδυόμενες αγορές οι οποίες ανοίγουν πεδίο δόξης λαμπρόν για να διαπρέψουν οι ελληνικές επιχειρήσεις.
Τα βλέμματα σε Ινδία, Κατάρ, Σ.Αραβία, ΗΑΕ
«Πρέπει η εξωστρέφειά μας να φτάσει και σε άλλες χώρες όπως η Ινδία, πρέπει να την κοιτάμε ιδιαιτέρως και το Κατάρ. Σε καμία περίπτωση δεν θα εγκαταλείψουμε τους παραδοσιακούς πελάτες μας οι οποίοι ζορίζονται από τος συνθήκες που επικρατούν», σημείωσε η πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων, Χριστίνα Σακελλαρίδη.
Η Μαρίνα Γιαβρόγλου, αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων ανέδειξε σαν παράδειγμα προς μίμηση για την χώρα μας την Πορτογαλία. «Χωρίς την εξωστρέφεια ελάχιστες ελληνικές επιχειρήσεις θα μπορούσαν να ήταν ανταγωνιστικές στις διεθνείς αγορές, δεν είμαστε βέβαια η μόνη μικρή χώρα στην ΕΕ.
Αν οι επιχειρήσεις εστιάσουν στην παραγωγή αυθεντικών ελληνικών προϊόντων σίγουρα θα κερδίσουν, πέρα όμως από την ΕΕ, τις ΗΠΑ και τον Καναδά οι ελληνικές επιχειρήσεις πρέπει να στραφούν και σε άλλες αναπτυσσόμενες αγορές που παρουσιάζουν μεγάλη οικονομική ανάπτυξη όπως οι αραβικές χώρες (Ντουμπάι, Σαουδική Αραβία, ΗΑΕ) και στην Νοτιοανατολική Ασία (Κατάρ, Κίνα).
Πολλές φορές οι χώρες αυτές θέτουν περιορισμούς στις εισαγωγές για να προστατεύσουν τα δικά τους προϊόντα, οι εξαγωγείς πρέπει να μελετούν την νομοθεσία», επεσήμανε η Αλεξάνδρα Χαζάπη, αντιπρόεδρος του ΠΣΕ.
Πηγή: ot.gr
