Με τη γερμανική οικονομία να βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, το τιμόνι προς τον γκρεμό κρατάει η άλλοτε κραταιά αυτοκινητοβιομηχανία της χώρας χάρη στην οποία κατακατήθηκε ο τίτλος της «ατμομηχανής της Ευρώπης».
Ετσι, ο επόμενος γερμανός καγκελάριος θα κληρονομήσει μαζί με όλα τα άλλα και την τέλεια καταιγίδα που πλήττει τον κλάδο, ο οποίος σαν να μην έφταναν τα προβλήματα υψηλού κόστους και τα εργασιακά τώρα έχει και να αντιμετωπίσει και έναν εμπορικό πόλεμο από την Αμερική, όπως επισημαίνει το Politico.
Η κρίσιμη τεχνολογία μπαταριών
Ο συνδυασμός των πληγμάτων που δέχεται τα τελευταία χρόνια η αυτοκινητοβιομηχανία συνίσταται στη μετατόπιση από τον κινητήρα εσωτερικής καύσης σε λιγότερο σύνθετα, ηλεκτρικά οχήματα όπου η Γερμανία δεν ελέγχει την κρίσιμη τεχνολογία μπαταριών.
Ο κλάδος παλεύει, επίσης, με την πτώση της ζήτησης για ηλεκτρικά οχήματα στην Ευρώπη, το υψηλό κόστος ενέργειας και εργασίας, την κατάρρευση των πωλήσεων στη βασική αγορά τους, την Κίνα, και την άφιξη επιθετικών Κινέζων αντιπάλων στην ήπειρο.
Η Volkswagen ζήτησε μέσα στο 2024 μείωση μισθών κατά 10% και κλείσιμο τριών εργοστασίων αυτοκινήτων στη Γερμανία, για πρώτη φορά στην 87χρονη ιστορία της εταιρείας.
Η χαριστική βολή ακούει στο όνομα Ντόναλντ Τραμπ και συνίσταται στην εμπορική πολιτική των δασμών οι οποίοι θα ανατρέψουν το σύστημα ελεύθερων συναλλαγών στο οποίο στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό η οικονομική επιτυχία της Γερμανίας με γνώμονα τις εξαγωγές.
«Η οικονομία δέχτηκε τεράστια πίεση [που] κρυβόταν από το γεγονός ότι υπήρξε η πανδημία και μετά ο πόλεμος», δήλωσε ο Nils Redeker, αναπληρωτής διευθυντής της δεξαμενής σκέψης Jacques Delors στο Βερολίνο. «Τώρα έρχεται ξανά στο προσκήνιο και ο κόσμος ανησυχεί πάρα πολύ», πρόσθεσε.
Οι εκλογές
Τα προβλήματα που ταράζουν τον βασικό κλάδο της Γερμανίας είναι ένας σημαντικός παράγοντας που μπορεί οδηγήσει σε εκλογική ήττα του Όλαφ Σολτς στις 23 Φεβρουαρίου, γράφει το Politico.
Με λιγότερο από μία εβδομάδα να απομένει μέχρι την ψηφοφορία, ο αντίπαλος του Σολτς -η συντηρητική συμμαχία του Φρίντριχ Μερτς- έχει 29% υποστήριξη στις δημοσκοπήσεις, ενώ το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) είναι τρίτο με 16%.
Αλλά, όποιος κι αν αναδειχθεί επόμενος καγκελάριος στη Γερμανία, είναι απίθανο να δώσει μια γρήγορη λύση στα προβλήματα που ταλαιπωρούν την αυτοκινητοβιομηχανία της χώρας.
Οι μαζικές απολύσεις σε όλον τον κλάδο, η αναιμική οικονομική ανάπτυξη και η αίσθηση ότι η Γερμανία δεν βρίσκεται πλέον στον δρόμο της ευημερίας εδραιώνει το αρνητικό συναίσθημα στη χώρα.
Αυτό βοήθησε στην άνοδο του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), που είναι πλέον δεύτερο στις δημοσκοπήσεις (21%) και παρείχε οξυγόνο στην «αριστερή» λαϊκίστικη Συμμαχία Sahra Wagenknecht (5%), γνωστή με το γερμανικό της ακρωνύμιο BSW.
Η Γερμανία εισέρχεται σε τρίτη συνεχόμενη χρονιά ύφεσης, όμως η αρχή του κακού εντοπίζεται πιο πίσω, στο 2019, όταν ξεκίνησαν πιο σοβαρά οι προσπάθειες απαλλαγής από τον άνθρακα, απειλώντας την παραδοσιακή βιομηχανική της δύναμη. Στο μεταξύ, η Κίνα, η χώρα που κάποτε στηριζόταν η γερμανική βιομηχανία αποφέροντάς της τεράστια κέρδη, έχει εξελιχθεί στον μεγαλύτερο αν ταγωνιστή της.
Μια τοξική σχέση
Οι γίγαντες αυτοκινήτων της Γερμανίας πλούτισαν στην Κίνα, μπαίνοντας στην αγορά πριν από δεκαετίες, όταν οι εγχώριες πωλήσεις αυτοκινήτων μόλις άρχιζαν να αυξάνονται. Η επιτυχία αυτή στις ασιατικές αγορές, συνέβαλε στη στήριξη υψηλότερων μισθών στο εσωτερικό της Γερμανίας.
Αυτή η τάση αντιστράφηκε το 2018, όταν η αγορά νέων αυτοκινήτων στην Κίνα συρρικνώθηκε για πρώτη φορά από τη δεκαετία του 1990, σημειώνοντας πτώση 3% και μειώθηκε κατά 8% περισσότερο το 2019 προτού η πανδημία «παγώσει» τις παγκόσμιες αγορές.
Αυτή την περίοδο, τα μερίδια αγοράς των τριών μεγάλων γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών στριμώχνονται κάτω από την πίεση των κινέζων ανταγωνιστών τους που βγαίνουν επιθετικά με φθηνότερα ηλεκτρικά οχήματα, τα οποία συχνά διαθέτουν και καλύτερη τεχνολογία.
Το 2024, οι πωλήσεις της BMW μειώθηκαν κατά 13% στην Κίνα, της Mercedes-Benz 7% και της Volkswagen -για την οποία η Κίνα είναι η μεγαλύτερη αγορά- μειώθηκε κατά 10%.
«Ήταν τόσο καλά στην αγορά της Κίνας και για πολύ καιρό, ώστε οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τώρα, προσπαθούν να αναζωογονήσουν τη μαγεία των προηγούμενων δεκαετιών», δήλωσε ο Noah Barkin, ανώτερος σύμβουλος στην εταιρεία συμβούλων Rhodium Group.
Αλλά η σχέση της Γερμανίας, και κατ’ επέκταση της Ευρώπης, με την Κίνα περιλαμβάνει πολύ περισσότερα από απλώς εταιρικά κέρδη.
Η εξάρτηση των γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών από την κινεζική αγορά δίνει στο Πεκίνο πόντους έναντι του Βερολίνου. Αυτό, δυσκολεύει τα πράγματα για τη Κομισιόν η οποία έχει ανοίξει μέτωπο απέναντι στην Κίνα, επιβάλλοντας δασμούς στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα. Η αντίθεση που προέβαλε σε αυτό η Γερμανία, παρόλο που η Γερμανία άσκησε πίεση κατά των μέτρων, επικαλούμενη ανησυχίες για αντίποινα.
Το ενεργειακό κόστος
Στα προβλήματα των αυτοκινητοβιομηχανιών προστέθηκε το υψηλότερο ενεργειακό κόστος, το οποίο εκτινάχθηκε μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, τονίζοντας την εξάρτηση της Γερμανίας από το φθηνό ρωσικό πετρέλαιο.
Οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες επιβαρύνονται επίσης με το υψηλότερο εργατικό κόστος στον κόσμο – μια κληρονομιά ισχυρών συνδικάτων και δεκαετίες παχυλών κερδών από την Κίνα.
Στην προσπάθεια περιορισμού του εργατικού κόστους, οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες μετεγκατέστησαν μέρος της παραγωγής τους σε άλλες χώρες, με αποτέλεσμα από το 2018 έως το 2023, η παραγωγή στη Γερμανία να έχει μειωθεί κατά 8%.
Τώρα ο κλάδος, προσπαθώντας να αντεπεξέλθει στην πτώση των πωλήσεων και των κερδών, οδηγείται σε μέτρα σοκ για τους εργαζόμενους: Η Volkswagen ζήτησε μέσα στο 2024 μείωση μισθών κατά 10% και κλείσιμο τριών εργοστασίων αυτοκινήτων στη Γερμανία, για πρώτη φορά στην 87χρονη ιστορία της εταιρείας.
Οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν επίσης στοιχηματίσει πολλά στην ηλεκτροκίνηση, επενδύοντας δισεκατομμύρια στην ανάπτυξη νέων μοντέλων και τον ανακατασκευή εργοστασίων. Όμως, η απόφαση της κυβέρνησης συνασπισμού υπό τον Ολαφ Σολτς το 2023 να τερματίσει τις γενναιόδωρες επιδοτήσεις για ηλεκτρικά οχήματα έπληξε καίρια τις πωλήσεις στη Γερμανία.
Ο παράγοντας Τραμπ
Και από κοντά σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί και ο παράγοντας Τραμπ, καταργώντας τις επιδοτήσεις των ΗΠΑ για ηλεκτρικά οχήματα και ενθαρρύνοντας με κάθε τρόπο τις γεωτρήσεις για υδρογονάνθρακες εις βάρος της πράσινης ενέργειας.
Ακόμα και οι δασμοί στο Μεξικό από τις ΗΠΑ είναι μεγάλο πλήγμα για τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, αν αναλογιστεί κανείς ότι μόνο η VW έχει 5 εργοστάσια στο Μεξικό από όπου εξάγει απευθείας στις ΗΠΑ.
Υπαρξιακό το πρόβλημα
Αντιμέτωπες με την κατάρρευση του μοντέλου που έκανε τις ίδιες τις βιομηχανίες και τη Γερμανική οικονομία πλούσιες, οι αυτοκινητοβιομηχανίες αντιμετωπίζουν τώρα κυριολεκτικά προκλήσεις που αφορούν την ίδια την ύπαρξή τους.
Πάνω από όλα, πρέπει να καταλάβουν εάν η παραδοσιακή μηχανική ικανότητα της Γερμανίας εξακολουθεί να είναι ικανή να παράγει ελκυστικά ηλεκτρικά οχήματα που νικούν τον κινεζικό ανταγωνισμό και κάνουν πάλι τα αυτοκίνητα την κινητήρια δύναμη της γερμανικής οικονομίας. Και είναι ένα ερώτημα που μένει να απαντηθεί το κατά πόσον ο διαφαινόμενος διάδοχος του Σολτς στην ηγεσία της χώρας θα τα βάλει με τη διαβόητη γραφειοκρατία, το υψηλό κόστος και την ριζωμένη αποστροφή του κινδύνου.
Πηγή: OT
