Μπίρα: Οι «εμφύλιοι» και οι στρατηγικές που σφυρηλάτησαν την ελληνική αγορά

Βρισκόμαστε στις ταραγμένες μέρες του Ιουλίου του 1965. Το υπουργικό συμβούλιο υπό τον εκλεγμένο πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου συνεδριάζει για τελευταία φορά.

Μετά θα ακολουθήσει η περίοδος της αποστασίας. Εκτός από την «βαριά ατζέντα» της εποχής, υπάρχει στην ημερήσια διάταξη κι ένα ακόμη θέμα. Που φαίνεται – αλλά τελικώς δεν είναι! – εκτός κλίματος.

Είναι γνωστό σε όλη την πολιτική και επιχειρηματική ελίτ της εποχής – κι όχι μόνο – πως ο τότε υπουργός Άμυνας Πέτρος Γαρουφαλλιάς – που η άρνηση του να παραιτηθεί ήταν το εμβρυουλκό των μετέπειτα πολιτικών εξελίξεων – αποτελεί τον «πολιτικό εκπρόσωπο» της εταιρείας Fix.

Η τιμή της μπίρας θέμα στο υπουργικό συμβούλιο!

Η σύγκρουση μεταξύ του Παπανδρέου και του Γαρουφαλλιά είναι σε εξέλιξη. Το «εκτός κλίματος» θέμα που τέθηκε στη συζήτηση του υπουργικού συμβουλίου, ήταν το εξής:

Η νεοσυσταθείσα Αθηναϊκή Ζυθοποιία, από τρεις Έλληνες επιχειρηματίες και την ολλανδική Αμστελ, ζήτησε να διατιμηθεί η μπίρα της σε χαμηλότερη τιμή από αυτήν της Fix, διότι από ένα κατασκευαστικό λάθος (;) η φιάλη ήταν κατά τι μικρότερη.

Ο Γαρουφαλιάς ήταν σφόδρα αντίθετος σ΄ αυτό το ενδεχόμενο. Ομως το αίτημα ικανοποιήθηκε με την παρέμβαση του Παπανδρέου, ίσως (;) και λόγω της σύγκρουσης μεταξύ των δύο ανδρών!

Ετσι η Amstel έκανε την εμφάνιση της στην αγορά το 1965. Και οι δύο μπύρες βρέθηκαν στην δίνη των οξυμένων παθών και της αντιπαράθεσης εκείνων των ημερών. Η Fix θεωρήθηκε η «μπύρα των αποστατών» και η Amstel ήταν η «δημοκρατική μπύρα».

Στα χρόνια μεταξύ 1850 και 1864 ο Ιωάννης Φιξ, λοιπόν, φτιάχνει την πρώτη μπύρα στη χώρα μας, δίνοντάς της το όνομα της οικογένειάς του, ΦΙΞ

Αν μη τι άλλο αυτό το περιστατικό επιβεβαιώνει πως η αγορά της μπύρας, που ένα τυχαίο γεγονός την έφερε στην Ελλάδα, στα περίπου 150 χρόνια συγκρότησης της, έχει να επιδείξει ανελέητο ανταγωνισμό, μεγάλα πάθη, οικογενειακές έριδες – η οικογένεια Φιξ ήταν πρωταγωνίστρια σ΄ αυτές – και πολιτικό σασπένς!

Με δασμούς 995%

Για περίπου 100 χρόνια σχεδόν μόνη της η Fix ήταν η… αγορά της μπύρας! Κι αυτό διότι η οικογένεια που την δημιούργησε και την διεύθυνε, είχε κατορθώσει με θεμιτές, αλλά και αθέμιτες τακτικές να… εξουδετερώνει τους ανταγωνιστές της!

Η οργανική σχέση που είχε η οικογένεια Fix με την επιχειρηματική ελίτ και το Παλάτι της επέτρεπε να δημιουργήσει ένα ολόκληρο πλέγμα προστασίας των συμφερόντων της. Επί παραδείγματι στη δεκαετία του 1950 ο εισαγωγικός δασμός της μπύρας ήταν 995%!

Ο πρώτος οικογενειακός εμφύλιος στην οικογένεια Fix εμφανίζεται πολύ παλιά, λίγο πριν τελειώσει ο 19ος αιώνας, το 1896 κι αφού πέθανε ο Ιωάννης Γεωργίου Φιξ.

Η προστασία της από τον έξωθεν ανταγωνισμό ήταν απόλυτη. Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο οι τρεις επιχειρηματίες και οι ολλανδοί αναγκάστηκαν – ξεπερνώντας πολλά προβλήματα – να δημιουργήσουν εργοστάσιο στην Ελλάδα. Αργότερα θα τους ακολουθήσουν κι άλλοι.

Λέγεται – και μάλιστα με ισχυρές ενδείξεις αλήθειας – πως ο Πρόδρομος Μποδοσάκης στον οποίο η Αθηναϊκή Ζυθοποιία είχε παραγγείλει τις φιάλες της μπύρας, επίτηδες τις παρήγαγε εκτός του καθοριζομένου μεγέθους, προκειμένου να αποτραπεί η κυκλοφορία της Amstel. Αλλά τελικώς το σχέδιο κατέρρευσε.

Ο πρώτος «εμφύλιος»

Όμως ο πρώτος οικογενειακός εμφύλιος στην οικογένεια Fix εμφανίζεται πολύ παλιά, λίγο πριν τελειώσει ο 19ος αιώνας, το 1896 κι αφού πέθανε ο Ιωάννης Γεωργίου Φιξ.

Στα δύο του αγόρια, τον Κάρολο και τον Λουδοβίκο είχε αφήσει το περίφημο εργοστάσιο επί της οδού Φαλήρου – μετέπειτα Λεωφόρου Συγγρού – και στον Κάρολο επίσης το ζυθοποιείο του Κολωνακίου.

Η δήλωση του Λουδοβίκου…

Έτσι στις εφημερίδες της εποχής δημοσιεύεται δήλωση του Λουδοβίκου Φιξ, στην οποία μεταξύ των άλλων τονίζει πως «μη επιθυμών να συνεργασθώ μετ’ αυτού ως αγνοούντος όλως την τέχνην της κατασκευής του ζύθου, και επιθυμούντος μόνον δια της εμής εργασίας ακόπως να πλουτή, ηναγκάσθην ν’ αποχωρήσω εκ της κοινής μετ’ αυτού ιδιοκτησίας μου πωλήσας αυτώ την αναλογούσαν μοι μερίδα του τε εργοστασίου και των πλησίον αυτού κειμένων οικιών, δυνάμει συμβολαίου αγοροπωλησίας».

Ο Κάρολος Φιξ απαντά με μία αμφίσημη δήλωση, όπου εκτός των άλλων αναφέρει ότι «το παλαιόν του πατρός μου εργοστάσιον είνε αποκλειστική εμού ιδιοκτησία διατελούσα τοιαύτη, αφ’ ής εποχής έζη ο πατήρ μου, όστις εδώρησέ μοι τούτο επί τω σκοπώ όπως δυνηθώ μόνος μου να συνεχίσω το έργον του και εν τω νέω ατμοκινήτω ευρωπαϊκώ εργοστασίω, όπερ αυτός ο ίδιος πατήρ μου εθεμελίωσε».

… και οι κατηγορίες για εξαπάτηση

Και ανταπαντά ο Λουδοβίκος επισημαίνοντας ότι «Περί δε του αρχικού εργοστασίου του πατρός μας, του κειμένου κατά την συνοικίαν Κολωνακίου και έναντι του νέου ζυθοποιείου μας, ώφειλεν ο δηλών να σιγά …. καθόσον τοις πάσι γνωστόν είναι πως περιήλθεν αυτώ κατά τας τελευταίας στιγμάς της ζωής του πατρός μας μη σεβασθείς την θέσιν αυτού αλλά μεταχειρισθείς παν μέσον και δια δόλον και απάτης, κατώρθωσε να εξαπατήση τον πατέρα μας, όστις μόλις εγνώρισεν ότι ηπατήθη εκάλεσε δικηγόρον ίνα καταγγείλη αυτόν ποινικώς και δικαστικώς ακυρώσει την δι’ απάτης και δόλου γενομένην δωρεάν αλλ’ επήλθε δυστυχώς προώρως ένεκα της ταραχής ταύτης ο θάνατος αυτού, και ούτω απέφυγε την ακύρωσιν της δωρεάς»!

Οικογενειακή διαμάχη μέχρις εσχάτων

Εν πάση περιπτώσει τα δύο αδέλφια τράβηξαν ξεχωριστούς δρόμους ο καθένας. Όμως ο Κάρολος Ιωάννου Φιξ ήταν αυτός πρωταγωνίστησε στο επόμενο διάστημα.

Στον πρώτο του «εμπορικό πόλεμο» είχε ανταγωνιστές στους αδελφούς Κλωναρίδη. Το 1900 οι αδελφοί Μιλτιάδης και Ερρίκος Κλωναρίδης ίδρυσαν την εταιρεία Ζυθοποιία & Παγοποιεία Μ. E. Κλωναρίδης Ο.Ε στα Κάτω Πατήσια – προάστιο των Αθηνών εκείνη την εποχή.

Οι αδελφοί Κλωναρίδη είχαν μεγάλη εμπειρία στην μπίρα δεδομένου ότι ήταν μέτοχοι σε ζυθοποιεία της Γαλλίας και της Αιγύπτου.

Το ύψος της συνολικής αρχικής επένδυσης ήταν 1.500.000 δρχ. Ήταν η πιο σύγχρονη μονάδα ζυθοποιίας εκείνης της εποχής. Οι αδελφοί Κλωναρίδη είχαν μεγάλη εμπειρία επί του συγκεκριμένου θέματος και γνώριζαν καλά τον κλάδο δεδομένου ότι ήταν μέτοχοι σε ζυθοποιεία της Γαλλίας και της Αιγύπτου.

Ο φρενήρης πόλεμος τιμών με τον Κλωναρίδη

Την 1η Μαρτίου του 1903 άρχισε η λειτουργία του παγοποιείου και τα εγκαίνια του ζυθοποιείου έγιναν στις 26 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου.

Με την λειτουργία του ζυθοποιείου ο Κάρολος Φίξ ξεκίνησε έναν φρενήρη πόλεμο τιμών – κάτω του κόστους φυσικά. Η Κλωναρίδης απάντησε, αλλά ο συνεχής δανεισμός κεφαλαίων κίνησης, της δημιούργησε μεγάλα χρηματοοικονομικά έξοδα και ζημιές.

Για να τις αντιμετωπίσει, όπως επισημαίνει ο κ. Παναγής Μάμος στην μελέτη του «στις 26 Μαρτίου 1908 ιδρύθηκε στο Λονδίνο η Μ. & Ε. Κλωναρίδης Limited με κεφάλαιο 160.000 λίρες Αγγλίας.

Η εν λόγω εταιρεία αγόρασε το εργοστάσιο Ζυθοποιίας και Παγοποιίας της Ομορρύθμου Εταιρείας Μ. & Ε. Κλωναρίδης. Στη συνέχεια ολοκληρώθηκε η νέα επένδυση που αφορούσε την κατασκευή και λειτουργία ενός σύγχρονου βυνοποιείου.

Επρόκειτο για το πρώτο βυνοποιείο που κατασκευάστηκε και λειτούργησε στην Παλιά Ελλάδα χρησιμοποιώντας ελληνικά κριθάρια. Έτσι η Μ.Ε. Κλωναρίδης Limited με την ολοκλήρωση της επένδυσης του βυνοποιείου διέθετε μία σύγχρονη καθετοποιημένη μονάδα ζυθοποιίας την μεγαλύτερη από πλευράς παραγωγικής δυναμικότητας την εποχή εκείνη στην Παλιά Ελλάδα».

«Δεινός συναγωνισμός»

Αναφορικά με τον ανταγωνισμό μεταξύ Φίξ και Κλωναρίδη στο Πανελλήνιον Λεύκωμα Εθνικής Εκατονταετηρίδος 1821-1921 σημειώνεται ότι άρχεται δεινός συναγωνισμός, καθ όν τα δύο εργοστάσια Φίξ και Κλωναρίδου παλαίουν αγώνα εξοντώσεως το δε μικρόν εισέτι εργοστάσιον Λορ. Μάμου με τας ακόμα μικράς του δυνάμεις αναγκάζεται να υποχωρήσει, ίνα μη διακινδυνεύση και πάλιν τα κεφάλαιά του, και σταματά αναμένον καλλιτέραν ευκαιρίαν».

Πράγματι ο Λορέντζος Μάμος αναγκάζεται να κλείσει το ζυθοποιείο του διότι δεν μπορεί να «παρακολουθήσει» τον ανηλεή «πόλεμο τιμών» των δύο μεγάλων επιχειρήσεων της εποχής.

Η πρώτη εξαγορά

Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι όπως αναφέρει ο κ. Μάμος «το τελικό αποτέλεσμα ήταν και αυτός ο μεγάλος Ιθακήσιος μεγαλοπλοιοκτήτης της εποχής εκείνης Γεώργιος Κων/νου Δρακούλης, στον οποίο είχε περάσει στο τέλος η επιχείρηση, να αναγκαστεί το Ιούλιο του 1926 να παραδώσει τα όπλα και να δεχθεί τους όρους της Φιξ προς συγχώνευση.

Σύμφωνα με μαρτυρίες, μόνον ο Γ.Κ. Δρακούλη είχε επενδύσει στην εν λόγω επιχείρηση πλέον των 35.000.000 δρχ της εποχής εκείνης (ποσό τεράστιο) χωρίς να ληφθεί υπόψιν η συνεισφορά των άλλων μετόχων».

Όμως η εξαγορά της Κλωναρίδης δεν ήταν η μοναδική επιτυχία που είχε σ΄ αυτό τον τομέα η οικογένεια Φιξ – το 1922 ο Κάρολος Ιωάννου Φιξ πεθαίνει. Και τον διαδέχονται οι γιοί του Ιωάννης και Αντώνης.

Στην Θεσσαλονίκη

Στη Θεσσαλονίκη το 1912 δημιουργείται με πρωτοβουλία του Ιορδάνη Γεωργιάδη – από την Νεάπολη Καππαδοκίας και συνεργάτες – μαζί με τους επιχειρηματίες από τη Νάουσα Γρ. Γ. Λόγγο, Αδελφούς Νικ. Πλατσιούκα, Γρ. Τσίτση, Κύρτση και άλλους, η Ζυθοποιία Νάουσα, Βιομηχανία Πάγου, Ψυγείων Γεωργιάδης Σια με μετοχικό κεφάλαιο 1.000.000 δρχ.

Όπως σημειώνει ο κ. Μάμος «η μονάδα ήταν εγκατεστημένη στο κήπο του Μπεχτσινάρ στην πόλη της Θεσσαλονίκης απέναντι από την Ζυθοποιία Όλυμπος Α.Ε. που προήλθε από μία μικρή βιομηχανία πάγου που είχε ιδρυθεί το 1909 από τους αδελφούς Γεωργιάδη (…).

Tο 1920 μετά από διαπραγματεύσεις τα ζυθοποιία: Ζυθοποιεία Όλυμπος Α.Ε. και Ζυθοποιία Νάουσα Γεωργιάδης & Σια αποφάσισαν να συγχωνευθούν

Η μονάδα δεν διέθετε δικό της βυνοποιείο και οι αναγκαίες ποσότητες για την παραγωγή του ζύθου της εισάγονταν από την Αυστρία και Γερμανία. Και το 1920 μετά από διαπραγματεύσεις τα ζυθοποιία: Ζυθοποιεία Όλυμπος Α.Ε. και Ζυθοποιία Νάουσα Γεωργιάδης & Σια αποφάσισαν να συγχωνευθούν.

Η επωνυμία της νέας εταιρείας ήταν Ηνωμένα Ζυθοποιεία Όλυμπος- Νάουσα Α.Ε. Η νέα εταιρεία χρησιμοποίησε για την παραγωγική της δραστηριότητα τις εγκαταστάσεις της Ζυθοποιίας Όλυμπος. Το 1925 η ετήσια παραγωγή της εταιρίας σε ζύθο έφτανε τα 60.000 εκατόλιτρα και σε πάγο τις 350.000 παγοκολώνες.

Η δεύτερη εξαγορά

Η Κάρολος Φίξ Α.Ε. το 1926 μετά την συγχώνευση δι απορροφήσεως με την Γ.Κ. Δρακούλης & Σια (διάδοχο σχήμα της Μ. & E. Κλωναρίδης Α.Ε. Εργοστάσια Ζυθοποιίας και Παγοποιίας) «έβαλε ως επόμενο άμεσο στόχο της τα Ηνωμένα Ζυθοποιία Όλυμπος – Νάουσα Α.Ε. στη Θεσσαλονίκη.

Το 1928 μετά από διαπραγματεύσεις αποφασίστηκε η συγχώνευση της Κάρλος Φίξ με την Γ.Κ. Δρακούλης & Σια

Αφού πρώτα μετά από σχετικές διαπραγματεύσεις, ανέθεσε την αντιπροσωπεία των προϊόντων της στη Θεσσαλονίκη στα Ψυγεία Χαριλάου, εντατικοποίησε τον άγριο ανταγωνισμό τιμών και προσφορών προς τους ζυθοπώλες πελάτες των Ηνωμένων Ζυθοποιείων Όλυμπος – Νάουσα Α.Ε. στη Θεσσαλονίκη και γενικά στη βόρεια Ελλάδα με στόχο να τα υποχρεώσει να συνεργαστούν και συγχωνευτούν μαζί της».

Και τα κατάφερε. «Το 1928 μετά από διαπραγματεύσεις μεταξύ των Ιορδάνη Γεωργιάδη που εκπροσωπούσε την Ηνωμένα Ζυθοποιεία Όλυμπος – Νάουσα Α.Ε. και των αδελφών Ιωάννη και Αντωνίου Φίξ που εκπροσωπούσαν την Κάρολος Φίξ Α.Ε. αποφασίστηκε η συγχώνευση των δύο εταιρειών (πολύ αργότερα ο ένας εκ των δύο υιών του Ιορδάνη Γεωργιάδη ο Φοίβος παντρεύτηκε την κόρη του Ιωάννη Καρ. Φίξ Υακίνθη)» αναφέρει ο κ. Μάμος.

Και το νέο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας Κάρολος Φιξ ΑΕ Ι. Φιξ, Γ. Δρακούλη, Α. Φιξ, Ιορδ. Γεωργιάδη, Έ. Δρακούλη, Ε. Κλωναρίδη, Γ. Γράτσο, Κ. Πλατσούκα, Ι. Σκάσση, Γ. Μουστάκα, Χ. Πράτσικα και Ε. Σκάσση. Ολοι οι πρώην ανταγωνιστές του!

Η τρίτη εξαγορά

Τώρα όμως σειρά έχει η ζυθοποιία Μάμος, η οποία αφού έκλεισε στα πρώτα χρόνια του ανταγωνισμού μεταξύ της Φιξ και της Κλωναρίδης, την επαναλειτούργησε ο Πέτρος Μάμος αρχικά με την συμμετοχή – κατά 50% – του σταφιδεμπορικού οίκου Αμβουργερ και όταν αυτός χρεοκόπησε, εξαγόρασε το μερίδιο του.

Το 1930 είναι μία δύσκολη χρονιά για την εταιρεία – είναι τα χρόνια της ύφεσης. Οι πωλήσεις μειώθηκαν και αυξήθηκαν τα επιτόκια των δανείων τους. Τότε λοιπόν ο Πέτρος Μάμος αναζήτησε επενδυτή.

Το 1943 ο Ιωάννης Καρόλου Φιξ πέθανε και λίγο αργότερα η χήρα του Μαριάνθη παντρεύτηκε τον Πέτρο Γαρουφαλλιά, δικηγόρο, ειδικευμένου στο εμπορικό δίκαιο

Οι υποψήφιοι ήταν αρκετοί – κι από την Πάτρα κι από την Αθήνα – αλλά τα αδέλφια του επέμεναν στην επιλογή της Φιξ. Και στην πατρινή ζυθοποιία ο Μάμος κατείχε μόνο το 48% η εταιρεία Φιξ επίσης το 48% και το 4% προσωπικά ο Ιωάννης Φιξ. Ετσι η εταιρεία από το 1930 ως και το 1950 αποσύρθηκε από την αγορά, λειτουργώντας μόνο ως παγοποιείο.

Ο Πέτρος Γαρουφαλλιάς

Το 1943 ο Ιωάννης Καρόλου Φιξ πέθανε και λίγο αργότερα η χήρα του Μαριάνθη παντρεύτηκε τον Πέτρο Γαρουφαλλιά, δικηγόρο, ειδικευμένου στο εμπορικό δίκαιο και άριστου γνώστη του νόμου 2190/1929 περί Ανωνύμων Εταιρειών.

Κέρδισε την εμπιστοσύνη των άλλων μετόχων και στις αρχές της δεκαετίας του 1950 τοποθέτησε στη θέση του διευθύνοντα συμβούλου τον Κάρολο Ιωάννη Φιξ.

Όμως οι σχέσεις μεταξύ της Μαριάνθης Γαρουφαλλιά και του Αντώνη Καρόλου Φιξ ήταν γεμάτες ένταση, μέχρι που έγιναν κακές.

Η σύγκρουση μεταξύ των δύο οδήγησε τον Αντώνη Φιξ να αποχωρήσει από την εταιρεία και σε πρώτη φάση να δημιουργήσει εργοστάσιο παγοποιίας και αποθήκες ψυγείων – την εταιρεία «Ζύθος – Βύνη – Ψύχος». Και λίγο αργότερα, το 1961 μαζί με τον εφοπλιστή Αντώνη Χανδρή δημιουργούν την Ελληνική Ζυθοποιία και παράγουν την μπύρα «Αλφα».

Ο δεύτερος εμφύλιος

Όμως στην Φιξ ΑΕ επικρατεί κακοδιοίκηση, η εταιρεία χάνει πωλήσεις κι οι μέτοχοι «επαναστατούν». Ετσι αποκαθηλώνουν τον Κάρολο Ιωάννου Φιξ και αναλαμβάνουν οι αδελφοί Γεωργιάδη, η Υακίνθη Φιξ, ο Γεώργιος Φιξ και ο Ε, Δρακούλης.

Τότε καθαιρεθείς διευθύνων σύμβουλος αποχωρεί από την εταιρεία και καταφεύγει στη ζυθοποιία που δημιούργησε ο θείος του, στην Ελληνική Ζυθοποιία και αναλαμβάνει την διοίκηση της! Κι αρχίζει ο «πόλεμος» – οικογενειακός εμφύλιος σπαραγμός και άγριος ανταγωνισμός στην αγορά.

Το 1962 ο Αντώνης Φιξ πεθαίνει. Εξαντλούνται οικονομικά και οι δύο. Ο κ. Μάμος θεωρεί πως αυτή είναι η αφετηρία της οικονομικής κατάρρευσης, που θα «επικυρωθεί» περίπου δύο δεκαετίες αργότερα. Αυτή την κατάσταση εκμεταλλεύτηκε η Αθηναϊκή Ζυθοποιία. Η οποία πρωτοβγαίνει στην αγορά το 1965.

Το ρήγμα στην παντοκρατορία της οικογένειας Φιξ

Η Αθηναϊκή Ζυθοποιία ΑΕ προκάλεσε το πρώτο ρήγμα στην παντοδυναμία της οικογένειας Φιξ και της εταιρείας Κάρολος Φιξ ΑΕ. Βέβαια μέχρι να κατορθώσει να ομαλοποιηθεί η τοποθέτηση της Αμστελ πέρασε κάμποσος καιρός. Στη συνέχεια όμως η αγορά άρχισε να ανοίγει.

Η Fix άρχισε να παραπαίει μέχρι που το 1983 η βιομηχανία ανέστειλε τη λειτουργία της. Το σήμα της όμως επιβίωσε.

Και μπορεί στη διάρκεια της δικτατορίας ο Στυλιανός Παττακός να καλούσε τους καταναλωτές λέγοντας τους «Πίνετε Φιξ», η δυναμική της αγοράς δεν μπορούσε να ανακοπεί. Εμφανίστηκε η Henninger, η Lowenbrau. Ο ανταγωνισμός οξύνθηκε. Η Fix άρχισε να παραπαίει μέχρι που το 1983 η βιομηχανία ανέστειλε τη λειτουργία της. Το σήμα της όμως επιβίωσε.

Από την Εθνική Τράπεζα στην Carlsberg

Τα εμπορικά σήματα περνούν στην ιδιοκτησία της Εθνικής Τράπεζας. Το 1995, o οινοποιός Βασίλης Κουρτάκης εξαγοράζει από την Εθνική Τράπεζα τα σήματα. Αντιδρούν δικαστικά οι απόγονοι της οικογένειας, αλλά χάνουν. Αλλά και η προσπάθεια του νέου ιδιοκτήτη είναι ανεπιτυχής.

Η αγορά βρίσκεται στην εποχή της ηγεμονίας της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας – που πλέον ανήκει στον ολλανδικό όμιλο Heineken.

Στην ελληνική αγορά μπίρας υπάρχουν πλέον αρκετοί παίκτες, με τον ανταγωνισμό να είναι ιδιαίτερα σκληρός

Αρκετά χρόνια αργότερα, το 2009 το σήμα εξαγοράζεται από την εταιρεία Ελληνικές Μικροζυθοποιίες ΑΕ, στην οποία βασικός μέτοχος είναι ο κ. Ι. Χήτος – κατείχε το 51% του μετοχικού της κεφαλαίου. Αυτή τη φορά η προσπάθεια αποδεικνύεται επιτυχής. Κι ακολούθως περνά στην ιδιοκτησία της Carlsberg.

Ο ανταγωνισμός στην αγορά μεγαλώνει. Υπάρχουν πλέον μεγάλοι παίκτες. Αναπτύσσονται αρκετές μικροζυθοποιίες. Πρόκειται για ένα κλάδο με μεγάλο ανταγωνισμό και ευρύτατη ανταγωνιστικότητα. Κι τα πρώτα 100 χρόνια μοιάζουν με την προϊστορία του…

Πηγή ΟΤ