Ένα επενδυτικό πρόγραμμα – «μαμούθ» άνω των 5,7 δισ. ευρώ για την ενίσχυση και την επέκταση του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας είναι σε εξέλιξη και θα τρέχει μέχρι το 2033.
Το υλοποιεί ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) και πρόκειται για έργα με τα οποία αφενός θωρακίζεται το σύστημα από κινδύνους όπως για παράδειγμα τα μπλακ άουτ και αφετέρου διασυνδέονται ηλεκτρικά τα νησιά με το ηπειρωτικό σύστημα της χώρας. Με την τελευταία κατηγορία των επενδύσεων επιδιώκεται η ελάφρυνση του κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τις ακριβές ντιζελοκίνητες μονάδες στα νησιά.
Πέραν αυτών, ο πλέον σημαντικότερος στόχος των επενδύσεων αυτών είναι η αύξηση της χωρητικότητας του δικτύου για τη μεταφοράς της πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Η πράσινη ενέργεια είναι η φθηνότερη μορφή ενέργειας και συμβάλλει στη μείωση των λογαριασμών ρεύματος.
Οι Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος
Πόσο, όμως, αυτά τα έργα επιβαρύνουν τους λογαριασμούς ρεύματος; Και τελικά αυξάνουν τις Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος (ΧΧΣ) που πληρώνουν όλοι οι καταναλωτές, νοικοκυριά, μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις;
Πηγές του ΑΔΜΗΕ επιδιώκουν να απαντήσουν σε αυτά ερωτήματα υποστηρίζοντας ότι «η αύξηση των των Χρεώσεων Χρήσης Συστήματος (ΧΧΣ) στους λογαριασμούς ρεύματος είναι αμελητέα από την επέκταση του ηλεκτρικού δικτύου, η οποία είναι απαραίτητη για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας».
Ο Διαχειστής αναφέρει επίσης ότι «η αύξηση αυτή εξάλλου, δεν συμβαίνει επειδή ο ΑΔΜΗΕ αυξάνει τα τέλη, αλλά επειδή πραγματοποιούνται επενδύσεις απολύτως απαραίτητες για την ανάπτυξη του συστήματος. Μάλιστα», όπως εξηγεί, «η συζήτηση περί αύξησης των Χρεώσεων Χρήσης Συστήματος έχει ανοίξει τη στιγμή που η Πολιτεία και η αγορά ζητούν από τον ΑΔΜΗΕ να αναπτύξει το δίκτυο του προκειμένου να ενσωματωθούν σε αυτό περισσότερα έργα ΑΠΕ».
Οι καταναλωτές υψηλές τάσης
Στο πλαίσιο αυτό ο ΑΔΜΗΕ διευκρινίζει τα εξής: «Οι καταναλωτές υψηλής τάσης με ετήσια κατανάλωση μεγαλύτερη από 13GWh είναι εκείνοι που έχουν ωφεληθεί από τη μεταβολή της μεθοδολογίας, βάσει της οποίας επιμερίζονται οι Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος. Ειδικότερα», συνεχίζει ο ΑΔΜΗΕ, «οι μεγάλοι καταναλωτές λαμβάνουν ήδη εκπτώσεις από 33% έως και 54% επί των ΧΧΣ».
Αυτό σημαίνει ότι επιβαρύνονται με ένα πολύ μικρό μέρος από την αύξηση των χρεώσεων αυτών.
Οι καταναλωτές μέσης τάσης
Ο ΑΔΜΗΕ συνεχίζει, λέγοντας, ότι «αντίστοιχα για τους καταναλωτές Μέσης Τάσης η ΧΧΣ για το 2023 ανήλθε περίπου σε 6 ευρώ/MWh. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί μόλις στο 4,5% της μέσης τιμής χονδρικής αγοράς ηλεκτρισμού η οποία πέρυσι διαμορφώθηκε στα 133 ευρώ/MWh. To ανωτέρω ποσοστό είναι πολύ μικρότερο στο σύνολο του τιμολογίου, αν ληφθούν υπόψη και χρεώσεις Χρήσης Δικτύου, ΥΚΩ και ΕΤΜΕΑΡ. Η μικρή αύξηση που προκύπτει στις Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος οφείλεται στον απαιτούμενο πολλαπλασιασμό των δικτύων τα οποία θα επιτρέψουν μεγαλύτερη διείσδυση ΑΠΕ, στηρίζοντας την ενεργειακή μετάβαση της χώρας», τονίζει ο ΑΔΜΗΕ.
Η αναγκαιότητα των έργων στο σύστημα
Ο ΑΔΜΗΕ εξηγεί ακόμα γιατί είναι αναγκαία αυτά τα έργα: «Παλαιότερα οι λίγοι και συγκεκριμένης τοποθεσίας συμβατικοί σταθμοί που λειτουργούσαν πριν από την μαζική διείσδυση των ΑΠΕ, απαιτούσαν περιορισμένα δίκτυα συγκεκριμένων οδεύσεων, όμως το κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού από αυτά ήταν πολύ μεγάλο (και μεγαλώνει ολοένα με τις επιβαρύνσεις από τα δικαιώματα εκπομπών ρύπων και τις έντονες διακυμάνσεις των τιμών των ορυκτών καυσίμων), σε σχέση με το κόστος για τα δίκτυα που ήταν σχετικά περιορισμένο», αναφέρει λέγοντας τι ίσχυε μέχρι πρότινος.
«Η ενεργειακή μετάβαση, με την ανάπτυξη ΑΠΕ σε ολόκληρη της έκταση της χώρας, αυξάνει προφανώς το κόστος δικτύων που είναι αναγκαία για τη σύνδεση των διεσπαρμένων σταθμών ΑΠΕ, αλλά μειώνει σημαντικά το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αφού ήδη αιολικά και φωτοβολταϊκά, αλλά και άλλες πηγές ΑΠΕ πλέον, είναι εξαιρετικά πιο ανταγωνιστικές από τη συμβατική παραγωγή», αναφέρει λέγοντας πως οι ΑΠΕ θα προφέρουν μεγαλύτερα οφέλη στους λογαριασμούς ρεύματος, ενώ διευκρινίζει: «Η διαμόρφωση του ανταγωνιστικού σκέλους των λογαριασμών δεν συνδέεται καθόλου με τις Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος».
Τέλος η κοινωνικοποίηση του κόστους σύνδεσης των εν λόγω έργων ΑΠΕ ακόμη και εάν δεν γινόταν άμεσα μέσω των προβλέψεων του άρθρου 98 του ν. 4951/2022, θα γινόταν εμμέσως με μετακύλιση του κόστους αυτού στις προσφορές των μονάδων αυτών για την συμμετοχή τους στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας ή στις προσφορές κατά την συμμετοχή τους στους σχετικούς διαγωνισμούς.
Πηγή: ΟΤ