Επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Μια ινδική φαρμακευτική εταιρεία κατασκευάζει οπιοειδή χωρίς άδεια, εξαιρετικά εθιστικά και τα εξάγει παράνομα στη Δυτική Αφρική, όπου προκαλούν μια μεγάλη κρίση δημόσιας υγείας σε χώρες όπως η Γκάνα, η Νιγηρία και η Ακτή Ελεφαντοστού, αποκάλυψε μια έρευνα του BBC Eye.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Η Aveo Pharmaceuticals, με έδρα τη Βομβάη, παράγει μια σειρά από χάπια που κυκλοφορούν με διαφορετικές εμπορικές ονομασίες και είναι συσκευασμένα ώστε να μοιάζουν με νόμιμα φάρμακα. Όμως όλα περιέχουν το ίδιο επιβλαβές μείγμα συστατικών: ταπενταδόλη, ένα ισχυρό οπιοειδές, και καρισοπροδόλη, ένα μυοχαλαρωτικό τόσο εθιστικό που απαγορεύεται στην Ευρώπη.
Αυτός ο συνδυασμός φαρμάκων δεν έχει άδεια χρήσης πουθενά στον κόσμο και μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικές δυσκολίες και επιληπτικές κρίσεις. Η υπερδοσολογία μπορεί να σκοτώσει. Παρά τους κινδύνους, αυτά τα οπιοειδή είναι δημοφιλή ως ναρκωτικά του δρόμου σε πολλές χώρες της Δυτικής Αφρικής, επειδή είναι τόσο φθηνά και ευρέως διαθέσιμα. Η Παγκόσμια Υπηρεσία του BBC βρήκε πακέτα τους, με το λογότυπο Aveo, προς πώληση στους δρόμους των πόλεων της Γκάνας, της Νιγηρίας και της Ακτής Ελεφαντοστού. Έχοντας εντοπίσει τα ναρκωτικά στο εργοστάσιο της Aveo στην Ινδία, το BBC έστειλε έναν μυστικό πράκτορα μέσα στο εργοστάσιο, που υποδύθηκε Αφρικανό επιχειρηματία με σκοπό να προμηθεύσει οπιοειδή στη Νιγηρία. Χρησιμοποιώντας μια κρυφή κάμερα, το BBC κινηματογράφησε έναν από τους διευθυντές της Aveo, τον Vinod Sharma, να επιδεικνύει τα ίδια επικίνδυνα προϊόντα που βρήκε το BBC προς πώληση σε όλη τη Δυτική Αφρική.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Στο κρυφά καταγεγραμμένο βίντεο, ο πράκτορας λέει στον Sharma ότι το σχέδιό του είναι να πουλήσει τα χάπια σε εφήβους στη Νιγηρία που «όλοι αγαπούν αυτό το προϊόν».
Ο Sharma δεν πτοείται. «Εντάξει», απαντά, προτού εξηγήσει ότι αν οι χρήστες πάρουν δύο ή τρία χάπια ταυτόχρονα, μπορούν να «χαλαρώσουν» και συμφωνεί ότι μπορούν να «φτιαχτούν». Προς το τέλος της συνάντησης, ο Sharma λέει: «Αυτό είναι πολύ επιβλαβές για την υγεία», προσθέτοντας «σήμερα όμως αυτό είναι μπίζνες».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Είναι μια επιχείρηση που βλάπτει την υγεία και καταστρέφει τις δυνατότητες εκατομμυρίων νέων στη Δυτική Αφρική. Στην πόλη Tamale, στη βόρεια Γκάνα, τόσοι πολλοί νέοι παίρνουν παράνομα οπιοειδή που ένας από τους επικεφαλής της πόλης, ο Alhassan Maham, δημιούργησε μια εθελοντική ομάδα εργασίας από περίπου 100 ντόπιους, αποστολή της οποίας είναι να κάνουν επιδρομές σε εμπόρους ναρκωτικών για να βγάλουν αυτά τα χάπια από τους δρόμους. «Τα ναρκωτικά καταναλώνουν τη λογική αυτών που τα χρησιμοποιούν», λέει ο Maham, «όπως η φωτιά καίει όταν χύνεται πάνω της κηροζίνη». Ένας εθισμένος το έθεσε ακόμα πιο απλά. Τα ναρκωτικά, είπε, «μάς έχουν σπαταλήσει τη ζωή».
Η ομάδα του BBC ακολούθησε τα μέλη της ομάδας εργασίας – μετά από μια πληροφορία για μια διαπραγμάτευση ναρκωτικών – ξεκινώντας μια επιδρομή σε μια από τις πιο φτωχές γειτονιές της Tamale. Στο δρόμο προσπέρασαν έναν νεαρό άνδρα που είχε πέσει σε λήθαργο, που σύμφωνα με τους ντόπιους, είχε πάρει αυτά τα ναρκωτικά. Όταν ο έμπορος πιάστηκε, κρατούσε μια πλαστική σακούλα γεμάτη με πράσινα χάπια με την ετικέτα Tafrodol. Τα πακέτα ήταν σφραγισμένα με το διακριτικό λογότυπο της Aveo Pharmaceuticals.
Δεν είναι μόνο στη Tamale που τα χάπια της Aveo προκαλούν δυστυχία. Το BBC διαπίστωσε ότι παρόμοια προϊόντα, κατασκευασμένα από την Aveo, έχουν κατασχεθεί από την αστυνομία σε άλλα μέρη της Γκάνας. Βρέθηκαν επίσης στοιχεία ότι τα χάπια Aveo πωλούνται στους δρόμους της Νιγηρίας και της Ακτής του Ελεφαντοστού, όπου οι έφηβοι τα διαλύουν σε ένα αλκοολούχο ενεργειακό ποτό για να αυξήσουν το δράση τους.
Τα δημόσια διαθέσιμα δεδομένα εξαγωγών δείχνουν ότι η Aveo Pharmaceuticals, μαζί με μια αδελφή εταιρεία που ονομάζεται Westfin International, στέλνει εκατομμύρια από αυτά τα δισκία στην Γκάνα και σε άλλες χώρες της Δυτικής Αφρικής. Η Νιγηρία, με πληθυσμό 225 εκατομμυρίων ανθρώπων, παρέχει τη μεγαλύτερη αγορά για αυτά τα χάπια. Υπολογίζεται ότι περίπου τέσσερα εκατομμύρια Νιγηριανοί κάνουν κατάχρηση κάποιας μορφής οπιοειδούς, σύμφωνα με το Εθνικό Γραφείο Στατιστικής της Νιγηρίας. Ο Πρόεδρος της Υπηρεσίας Ναρκωτικών και Επιβολής του Νόμου της Νιγηρίας (NDLEA), ταξίαρχος Mohammed Buba Marwa, είπε στο BBC, ότι τα οπιοειδή «καταστρέφουν τους νέους μας, τις οικογένειές μας, είναι σε κάθε κοινότητα στη Νιγηρία».
Το 2018, μετά από έρευνα του BBC Africa Eye σχετικά με την πώληση οπιοειδών ως ναρκωτικών του δρόμου, οι αρχές της Νιγηρίας προσπάθησαν να ελέγξουν την κυκλοφορία ενός ευρέως χρησιμοποιούμενου παυσίπονου οπιοειδούς που ονομάζεται τραμαδόλη.
Η κυβέρνηση απαγόρευσε την πώληση της τραμαδόλης χωρίς ιατρική συνταγή, επέβαλε αυστηρά όρια στη μέγιστη δόση και κατέστειλε τις εισαγωγές παράνομων χαπιών. Ταυτόχρονα, οι ινδικές αρχές ενίσχυσαν τους κανονισμούς εξαγωγών για την τραμαδόλη. Λίγο μετά από αυτή την καταστολή, η Aveo Pharmaceuticals άρχισε να εξάγει ένα νέο χάπι με βάση την ταπενταδόλη, ένα ακόμη ισχυρότερο οπιοειδές, αναμεμειγμένο με την μυοχαλαρωτική καρισοπροδόλη. Οι αξιωματούχοι της Δυτικής Αφρικής προειδοποιούν ότι οι εξαγωγείς οπιοειδών φαίνεται να χρησιμοποιούν αυτά τα νέα συνδυαστικά χάπια ως υποκατάστατο της τραμαδόλης προκειμένου να αποφύγουν την καταστολή.
Στο εργοστάσιο της Aveo υπήρχαν χαρτοκιβώτια των φαρμάκων στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο, σχεδόν μέχρι την οροφή. Στο γραφείο του, ο Vinod Sharma επεδειξε πακέτο μετά από πακέτο τα χάπια κοκτέιλ tapentadol-carisoprodol που εμπορεύεται η εταιρεία με μια σειρά ονομάτων, όπως το πιο δημοφιλές Tafrodol καθώς και το TimaKing και το Super Royal-225.
Είπε στη μυστική ομάδα του BBC ότι «επιστήμονες» που εργάζονται στο εργοστάσιό του θα μπορούσαν ανά πάσα στιγμή να συνδυάσουν διαφορετικά φάρμακα για να «φτιάξουν ένα νέο προϊόν».
Πηγή: BBC News
