Σε δυσχερή θέση έχουν περιέλθει πολλές από τις κτηνοτροφικές μονάδες της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, εξαιτίας των ζωονόσων που έχουν πλήξει την περιοχή, προκαλώντας πολύπλευρες οικονομικές ζημίες στην κτηνοτροφία.
Ειδικότερα, την περίοδο του Ιουλίου 2024 από την πανώλη των αιγοπροβάτων, θανατώθηκαν 350 αιγοπρόβατα στην ΠΕ Δράμας και 841 αιγοπροβάτων στην ΠΕ Ροδόπης, ενώ από τις 20 Αυγούστου 2024 μέχρι σήμερα λόγω της ευλογιάς έχουν θανατωθεί περισσότερα από 7.000 αιγοπρόβατα (Βόρειος, Νότιος Έβρος και Καβάλα).
Μόνο ένα μικρό ποσοστό κτηνοτρόφων, προχωρά σε ανασύσταση των εκτροφών με αποτέλεσμα να αντικαθίσταται μόλις το 15% των ζώων που θανατώνονται
Χαρακτηριστικό στοιχείο των συνεπειών είναι το γεγονός ότι έχει διαμορφωθεί ένα διαρκές ρεύμα εξόδου από το κτηνοτροφικό επάγγελμα των ανθρώπων, το οποίο επιτείνει την τάση συρρίκνωση, του τόσο κρίσιμου για την διατροφή και την περιφερειακή και εθνική οικονομία, κλάδου.
Επίσης ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι μόνο ένας μικρός αριθμός κτηνοτρόφων, μετά την θανάτωση του νοσούντων ζώων, προχωράει στην ανασύσταση των εκτροφών σε ποσοστό μόλις του 15% των απωλειών, ενώ ακόμα και για τις εκτροφές που ανασυστώνται απαιτούνται αρκετά χρόνια για να φτάσει στα πρότερα της σφαγής επίπεδα απόδοσης.
Τη λήψη μέτρων για την οικονομική στήριξη των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, τα οποία θα καλύπτουν το ύψος των ζημιών, που υφίστανται οι κτηνοτρόφοι και οι εκμεταλλεύσεις τους και να αποτραπούν οι κοινωνικές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν πολλαπλασιαστικές συνέπειες στην ύπαιθρο, ζητά με επιστολή του προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Τσιάρα, ο περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Χριστόδουλος Τοψίδης. Παράλληλα, κατέθεσε συγκεκριμένες προτάσεις, οι οποίες προέκυψαν σε συνεργασία με τους φορείς των κτηνοτρόφων της περιοχής.
Τι ζητείται
Η Περιφέρεια ΑΜΘ, όπως επισημαίνεται στην επιστολή, ως πρώτη πύλη εισόδου στο έδαφος της Κοινότητας και ως συνορεύουσα με άλλες χώρες όπου διάφορα επιζωοτικά νοσήματα ενδημούν, έχει πολλές φορές προσβληθεί από τέτοια εξωτικά νοσήματα με τεράστιες οικονομικές και κοινωνικές ζημίες για την περιοχή και την χώρα γενικότερα.
Στα μέτρα στήριξης των κτηνοτρόφων της Περιφέρειας ΑΜΘ, όπως καταγράφονται, περιλαμβάνεται:
Α. Αποζημίωση εγκλεισμού ζώων λόγω της πανώλης μικρών μηρυκαστικών και της ευλογιάς των αιγοπροβάτων:
Αν και σύμφωνα με την κείμενη εθνική και κοινοτική νομοθεσία, για την διατροφή των έγκλειστων ζώων δεν προβλέπεται κάποια αποζημίωση, λόγω όμως της ιδιαίτερης κατάστασης (οικονομική κρίση, τεράστια οικονομική δυσχέρεια των κτηνοτρόφων, συνεχόμενα μέτρα απαγόρευσης σφαγής και διακίνησης των αιγοπροβάτων κλπ), με ευθύνη και πρωτοβουλία της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου ζητείται να δοθεί εφ’ άπαξ ποσό (33€/ζωο), σε όλους τους κτηνοτρόφους που σε κάποια στιγμή βρέθηκαν ή θα βρεθούν μέσα σε Ζώνη Προστασίας.
Β. Ποσά αποζημίωσης πληγέντων εκμεταλλεύσεων:
Τα ποσά της αποζημίωσης που προβλέπονται από την ΚΥΑ των Οικονομικών Αποζημιώσεων του 2023 για την θανάτωση των ζώων είναι κατά πολύ χαμηλότερα από αυτά που τελικά δόθηκαν το 2013 και 2014, για την ευλογιά των προβάτων «Πρόβατα ή αίγες από 6 μηνών και 1 ημέρα έως 3ετών μέχρι εκατόν εξήντα πέντε (165,00) ευρώ». Αν αναλογιστούμε την αύξηση από το 2013 της τιμής αγοράς των ζώων, την αύξηση του κόστους εκτροφής, αλλά και την αύξηση της αξίας του γάλακτος και του κρέατος, αντιλαμβανόμαστε ότι οι αποζημιώσεις που προβλέπονται να εισπράξουν οι πληγέντες δεν καλύπτουν σε καμία περίπτωση την αξία του κτηνοτροφικού κεφαλαίου που θανατώθηκε.
Ζητείται στην μεταβολή της νέας ΚΥΑ των οικονομικών ενισχύσεων για το έτος 2024 να υπάρξει πρόβλεψη για:
- Αύξηση του ποσού της οικονομικής αποζημίωσης των αιγοπροβάτων με στόχο να φθάνει τα 350€ μέσο όρο ανά ζώο
- Επιπρόσθετη ενίσχυση των κτηνοτρόφων που θα θελήσουν να αντικαταστήσουν τα ζώα τους εντός του 1ου έτους
- Πρόβλεψη για την υψηλότερη αποζημίωση των εγκύων ζώων
- Επέκταση του μέτρου με 33€/ζώο για όλα τα ζώα που παραμένουν κλειστά στις ζώνες προστασίας σε όλες τις περιοχές που αντιμετωπίζουν την νόσο.
Γ. Ενίσχυση του εισοδήματος των κτηνοτρόφων:
- Επιπλέον ενίσχυση στους κτηνοτρόφους για απώλεια εισοδήματος 5.000€ ανά 100 ζώα, που με απόφαση της κτηνιατρικής υπηρεσίας καταστράφηκαν τα ζώα τους λόγω της πανώλης ή της ευλογιάς. Η ενίσχυση αυτή θα επαναληφθεί και το 2025, εφόσον οι κτηνοτρόφοι αυτοί προχωρήσουν στην πλήρη ανασύσταση του ζωικού τους κεφαλαίου.
- Αποζημίωση του κόστους απολύμανσης, των κτηνοτρόφων που επλήγησαν αλλά και όσων βρίσκονται εντός των ζωνών προστασίας και επιτήρησης.
- Αποζημίωση των κτηνοτρόφων που δεν έσφαξαν τα αμνοερίφιά τους με 33€ / αμνοερίφιο λόγω της απαγόρευσης σφαγής που επιβλήθηκε εντός των ζωνών. Με την βοήθεια αυτή θα καλυφθούν το κόστος της διατροφής των αμνοεριφίων αλλά και η ζημιά που υπέστησαν καθώς η τιμή πώληση των αμνοεριφίων σε κρέας δεν ανταποκρίνεται την πραγματική αρχική αξία τους.
- Αποζημίωση για το γάλα που δεν συλλέχθηκε λόγω της πανώλης ή της ευλογιάς των αιγοπροβάτων
Δ. Άμεση ενεργοποίηση του Μέτρου 5.2:
Άμεση ενεργοποίηση του Μέτρου 5.2 που αποσκοπεί στην ανασύσταση του ζωικού κεφαλαίου των πληγέντων εκτροφών με πλήρη χρηματοδότηση 100% της αγοραίας αξίας των ζώων.
Ε. Εφαρμογή μέτρων βιοασφάλειας στις εισόδους της χώρας:
- Να ληφθούν άμεσα προληπτικά μέτρα στα σύνορα της χώρας και ειδικότερα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία, δημιουργώντας σταθμούς απολύμανσηςσχήματος αψίδας για την διέλευση των εμπορικών οχημάτων, καθώς και όλων των επιβατικών οχημάτων που εισέρχονται στην Ελλάδα από τα δύο σημεία εισόδου με την Τουρκία (Καστανιές, Κήποι).
- Επιπλέον ζητείτε η λειτουργία σταθμών απολύμανσης των έξι σημείων εισόδου της Βουλγαρίας με την Ελλάδα (Ορμένιο, Κυπρίνος, Νυμφαία, Θέρμες, Προμαχώνας, Εξοχή). Αυτή την στιγμή όλα τα οχήματα, εμπορικά ή μη, από αυτά τα σημεία διέρχονται ανεξέλεγκτα προς την Ελλάδα χωρίς να λαμβάνεται κανένα μέτρο πρόληψης για την απολύμανσή τους.
- Ζητούν την άμεση επισκευή και ενεργοποίηση του σταθμού απολύμανσης σχήματος αψίδας που υπάρχει στους Κήπους για τα εμπορικά οχήματα και δημιουργία μίας νέας αψίδας για την διέλευση των επιβατικών οχημάτων.
- Την δημιουργία νέων σταθμών απολύμανσης στο σημείο εισόδου στις Καστανιές του Έβρου αλλά και σε όλα τα σημεία εισόδου της χώρας μας από τα Βόρεια σύνορα και την υποχρεωτική διέλευση όλων των οχημάτων από τα σημεία απολύμανσης. Το μέτρο αυτό μπορεί να επιτευχθεί άμεσα κατόπιν πολιτικής απόφασης και με την ανάθεση της δημιουργίας αλλά και της λειτουργίας των σταθμών απολύμανσης σε ιδιώτες. Το κάθε όχημα θα υποχρεούται να περάσει από το σημείο απολύμανσης πληρώνοντας το αντίτιμο που θα οριστεί από την πολιτεία.