Ανησυχητικές διαστάσεις έχει πάρει η εξάπλωση του καταστροφικού ιού που παραμορφώνει τους καρπούς στα πυρηνόκαρπα και ειδικά των ροδάκινων και των νεκταρινιών, ενώ άγνωστη παραμένει η εξέλιξή του.
Ήδη ο ιός έχει «χτυπήσει» εφτά νομούς, με την καλλιέργεια πυρηνόκαρπων να δέχεται μεγάλο πλήγμα, ενώ οι αγρότες βλέπουν τα εισοδήματά τους να συρρικνώνονται ακόμα περισσότερο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν από τις δηλώσεις που υπέβαλαν παραγωγοί, οι οποίοι εντόπισαν προσβολές στα δέντρα τους, προκύπτει ότι μέχρι 2 Σεπτεμβρίου του 2024 δηλώθηκαν σχεδόν 5.000 αγροτεμάχια συνολικής έκτασης 27.000 στρεμμάτων με μερική ή ολική ζημιά από 1.762 παραγωγούς σε επτά νομούς της χώρας.
Για πρώτη φορά ο ιός της παραμόρφωση παρουσιάστηκε το 2021 σε 10 στρέμματα ροδάκινων σε κτήματα στην περιοχή των Αμπελιών των Γιαννιτσών, ενώ τρία χρόνια μετά, ο ιός έχει εξαπλωθεί σε 27.000 στρέμματα
Μεγαλύτερο πρόβλημα έχει παρουσιαστεί στην Πέλλα, όπου 640 παραγωγοί έχουν δηλώσει ζημιές σε 11.000 στρέμματα με πυρηνόκαρπα. Λαβωμένες όμως από τον ιό είναι επίσης, η Ημαθία, η Πιερία, το Κιλκίς, η Θεσσαλονίκη και η Λάρισα.
Η ασθένεια αυτή που «χτυπά» τις βιομηχανικές και τις επιτραπέζιες ποικιλίες της ροδακινιάς, αλλά και άλλα πυρηνόκαρπα, όπως είναι τα νεκταρίνια, τα δαμάσκηνα, τα βερίκοκα, έχει ως κύριο σύμπτωμά της την παραμόρφωση των καρπών. Παράλληλα, παρατηρείται καρπόπτωση, φυλλόπτωση και τη μείωση της βλάστησης, με αποτέλεσμα όχι μόνο να χάνεται παραγωγή, αλλά να υποβαθμίζεται η ποιότητα και να μειώνεται η αξία του.
Για πρώτη φορά ο ιός της παραμόρφωση παρουσιάστηκε το 2021 σε 10 στρέμματα ροδάκινων σε κτήματα στην περιοχή των Αμπελιών των Γιαννιτσών, ενώ τρία χρόνια μετά, ο ιός έχει εξαπλωθεί σε 27.000 στρέμματα.
Το πρόβλημα της παραμόρφωσης πυρηνόκαρπων στη Βουλή
Μέχρι στιγμή, το πρόβλημα των παραμορφωμένων καρπών αντιμετωπίζεται με την μη συγκομιδή τους και την παραμονή τους στο χωράφι, σύμφωνα με τις οδηγίες που έδωσε αρχικά το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο.
Μάλιστα, καθώς στη γεωργική πρακτική δεν υπάρχει κάποιο μέτρο για την αντιμετώπιση των ιώσεων, τα μέτρα που εφαρμόζονται είναι ως επί το πλείστον προληπτικά και εφαρμόζονται τόσο στις μητρικές φυτείες όσο και στους οπωρώνες.
Σύμφωνα με όσα απάντησε ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Διονύσης Σταμενίτης, σε Επίκαιρη Ερώτηση της βουλευτή Πέλλας του ΣΥΡΙΖΑ, Θεοδώρας Τζάκρη, «ήδη είναι σε εξέλιξη δύο έρευνες της ομάδας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και του Μπενακείου Ιδρύματος και περιμένουμε τα πορίσματά τους».
Ειδικά όσον αφορά το Μπενάκειο, όπως επισήμανε ο κ. Σταμενίτης, διεξάγει μια συνολική και ενδελεχή έρευνα με δείγματα από διάφορους νομούς, η οποία έχει τρεις άξονες, το ιολογικό, το ετερολογικό, μη παρασιτικών ασθενειών για την επίδραση των περιβαλλοντικών συνθηκών όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί τελευταία λόγω κλιματικής κρίσης. «Από την έρευνα, λοιπόν, θα εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα ως προς την ιολογία της ασθένειας, αλλά και τους ενδεδειγμένους τρόπους αντιμετώπισης. Αναμένουμε τα οριστικά πορίσματα από τις δύο έρευνες, τα οποία υπολογίζεται ότι θα τα έχουμε περίπου σε ένα χρόνο», επισήμανε.
Παράλληλα, ο υφυπουργός σημείωσε ότι το σχέδιο του υπουργείου βασίζεται σε τρία σημεία: Πρώτον, στην ενδελεχή έρευνα των αιτιών του φαινομένου, που είναι αυτή που θα οδηγήσει στην οριστική αντιμετώπιση του. Δεύτερον, στην επιστημονική καθοδήγηση των παραγωγών με στόχο των περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου. Και τρίτον, στη διερεύνηση και εξεύρεση χρηματοδοτικού εργαλείου για τη στήριξη των παραγωγών που έχουν υποστεί μεγάλη ή μικρή απώλεια εισοδήματος αλλά και στην αξιοποίηση των εργαλείων της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση αναδιάρθρωσης καλλιεργειών.
Ποια μέτρα εξετάζονται για τους παραγωγούς πυρηνόκαρπων
Για τη στήριξη των παραγωγών, το ΥπΑΑΤ, σύμφωνα με τον υφυπουργό, «διερευνούμε όλα τα πιθανά χρηματοδοτικά εργαλεία». Στην κατεύθυνση αυτή, τόνισε, ότι έχουν γίνει οι απαραίτητες κινήσεις από την αρμόδια Γενική Γραμματεία του υπουργείου, ώστε» να έχουμε έτοιμα εργαλεία από την εργαλειοθήκη της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση αναδιάρθρωσης καλλιεργειών».
Συγκεκριμένα πρόκειται για τις παρεμβάσεις 5-372/2.5, από την οποία δίνεται η δυνατότητα πλήρους ανασύστασης του κατεστραμμένου φυτικού κεφαλαίου, εφόσον η καταστροφή οφείλεται στο συγκεκριμένο πρόβλημα και 5-373/2.1, με την οποία δίνεται η δυνατότητα ένταξης στο σχέδιο βελτίωσης για ανασύσταση δενδρώνα σχετικώς με το καταστατικό αίτημα.
«Η συγκεκριμένη ενέργεια θα προχωρήσει στηριζόμενη στα συμπεράσματα του Μπενακείου και της Διεύθυνσης Φυτοπροστασίας του Υπουργείου», σημείωσε.
