Οι γειτονικές χώρες ζητούν βοήθεια

Οι επτά χώρες που γειτονεύουν με το Σουδάν ζήτησαν κατά τη διάρκεια συνόδου στην Αίγυπτο χθες Πέμπτη βοήθεια από διεθνείς δωρητές για τη φιλοξενία των 700.000 και πλέον προσφύγων που εγκατέλειψαν τη χώρα τους εξαιτίας του πολέμου, ο οποίος αύριο κλείνει τρεις μήνες, καθώς ο ΟΗΕ ανακοίνωνε πως βρέθηκε ομαδικός τάφος με 87 πτώματα στο Νταρφούρ.

Μετά το εύρημα αυτό, ο εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) έκανε γνωστό με αναφορά που υπέβαλε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πως άρχισε να διενεργεί έρευνα για εγκλήματα πολέμου στο Σουδάν και εξέφρασε τη «μεγάλη ανησυχία» του.

Το Σουδάν, ανάμεσα στο Κέρας της Αφρικής, το Σαχέλ και τη Μέση Ανατολή, παραμένει βυθισμένο στο χάος από τη 15η Απριλίου, όταν οι δυο στρατηγοί που κατέλαβαν την εξουσία με πραξικόπημα το 2021 έστρεψαν τα όπλα τους ο ένας εναντίον του άλλου.

Έκτοτε, οι εχθροπραξίες ανάμεσα στις ένοπλες δυνάμεις υπό τον στρατηγό Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν και τους παραστρατιωτικούς των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ) υπό τον στρατηγό Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 3.300 ανθρώπους, κατά την πιο πρόσφατη εκτίμηση της μη κυβερνητικής οργάνωσης ACLED, κι έχουν ξεριζώσει 3 εκατομμύρια άλλους, που μετατράπηκαν σε εσωτερικά εκτοπισμένους και πρόσφυγες, κατά υπολογισμούς του ΟΗΕ.

Η Αίγυπτος, ο βόρειος γείτονας με επιρροή, έχει υποδεχθεί τους περισσότερους πρόσφυγες, πάνω από 255.000, ακολουθούμενη από το Τσαντ (240.000) και το Νότιο Σουδάν (160.000).

Η διεθνής κοινότητα, που δεσμεύτηκε να διαθέσει 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια σε σύνοδο τον Ιούνιο, «πρέπει να τηρήσει τις υποσχέσεις της» και «να βοηθήσει τις γειτονικές χώρες», υπογράμμισε ο αιγύπτιος πρόεδρος Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι.

«Διακίνηση όπλων»

«Σε μια εβδομάδα μέσα, υποδεχτήκαμε πάνω από 150.000 ανθρώπους, στην πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά», που έφυγαν για να σωθούν από το Νταρφούρ, όπου διαπράττονται οι χειρότερες ωμότητες, υπερθεμάτισε ο πρόεδρος του Τσαντ, ο στρατηγός Μαχαμάτ Ιντρίς Ντεμπί Ιτνό.

Χθες η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ανακοίνωσε πως τουλάχιστον 87 άνθρωποι, που προφανώς δολοφονήθηκαν από τις ΔΤΥ και συμμάχους τους, βρέθηκαν θαμμένοι σε ομαδικό τάφο στο Νταρφούρ, όπου ήδη τα Ηνωμένα Έθνη έκαναν λόγο για «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», καθώς ο πόλεμος έχει πάρει πλέον εθνικές και φυλετικές διαστάσεις.

Κάνοντας λόγο για «ανάφλεξη των τιμών» και «ελλείψεις» σε παραμεθόριες περιοχές, ο πρόεδρος της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας Φοστάν Αρκάνζ Τουαντερά προειδοποίησε ταυτόχρονα εναντίον της εκθετικής αύξησης της «διακίνησης όπλων μέσω των πορωδών συνόρων».

Οι επτά χώρες που συμμετείχαν στη σύνοδο στο Κάιρο, μαζί με στελέχη της Αφρικανικής Ένωσης και του Αραβικού Συνδέσμου, τόνισαν πως θα κάνουν το παν προκειμένου το Σουδάν να μη μετατραπεί σε «ελντοράντο για την τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα», σύμφωνα με κοινή ανακοίνωσή τους.

Ταυτόχρονα, στο πεδίο, εκατομμύρια κάτοικοι της σουδανικής πρωτεύουσας Χαρτούμ συνέχιζαν να ζουν στον ρυθμό των βομβαρδισμών και των μαχών: πολλοί ανέφεραν στο Γαλλικό Πρακτορείο πως διεξάγονταν ανταλλαγές πυρών με βαριά όπλα σε διάφορες συνοικίες.

Καθώς και ότι, όπως συμβαίνει σε πολλές άλλες πολιτείες του Σουδάν για πάνω από 24 ώρες, για άλλη μια φορά δεν είχαν ρεύμα.

Στην Ουάντ Μαντάνι, πόλη όπου έχουν συρρεύσει οι περισσότεροι εκτοπισμένοι, 200 χιλιόμετρα νότια του Χαρτούμ, η διακοπή της ηλεκτροδότησης σημαίνει πως δεν υπάρχει επίσης τρεχούμενο νερό, αφού δεν λειτουργούν οι αντλίες. Σε υδραγωγείο, η ουρά έφθανε τα 300 μέτρα, διαπίστωσε ανταποκριτής του AFP.

Λιμός, βροχές, επιδημίες

Σε μια από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου, όπου ο ένας κάτοικος στους δύο χρειάζεται ανθρωπιστική βοήθεια για να επιβιώσει, ο συναγερμός για τον κίνδυνο λιμού βρίσκεται πλέον στο υψηλότερο επίπεδο, την ώρα που τα δύο τρίτα και πλέον των δομών υγείας έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας.

Άρχισε η περίοδος των βροχών, οι επιδημίες θα αρχίσουν να εξαπλώνονται εκρηκτικά, όπως κάθε χρόνο, με φόντο τον υποσιτισμό των πολιτών που χειροτερεύει.

Ανθρωπιστικές οργανώσεις συνεχίζουν να ζητούν –μάταια– ασφαλή πρόσβαση στις εμπόλεμες ζώνες. Οι αρχές, καταγγέλλουν, εμποδίζουν τη βοήθεια, την αφήνουν στα τελωνεία, και δεν δίνουν βίζες στους εργαζομένους τους.

Χθες το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW) επισήμανε ακόμη ένα πρόβλημα: την απόφαση της αιγυπτιακής κυβέρνησης τον Ιούνιο να απαιτεί πλέον όλοι οι Σουδανοί που εισέρχονται στην επικράτεια να διαθέτουν βίζες. Ενώ μέχρι τότε οι γυναίκες, τα παιδιά και οι άνδρες άνω των 50 ετών δεν χρειάζονταν θεωρήσεις διαβατηρίων.

Η απόφαση δεν αποκλείεται να αποδειχθεί πως ισοδυναμεί με θανατική ποινή για πολλούς αιτούντες άσυλο, προειδοποίησε η ΜΚΟ.

Οι διπλωματικές προσπάθειες, ιδίως αυτές που κατέβαλαν η Σαουδική Αραβία και οι ΗΠΑ, δεν απέφεραν παρά μόνο μερικές συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός — όλες τους παραβιάστηκαν μέσα σε ώρες.

Αφρικανικές χώρες προσπαθούν να αναλάβουν πλέον την πρωτοβουλία. Όμως ο σουδανικός στρατός απείχε από τη σύνοδο του λεγόμενου κουαρτέτου της IGAD, περιφερειακού οργανισμού της ανατολικής Αφρικής.

Παρ’ όλ’ αυτά, «πρέπει να ευθυγραμμιστούμε με τους μηχανισμούς της IGAD και της Αφρικανικής Ένωσης», εισηγήθηκε στο Κάιρο ο Άμπι Άχμεντ, ο ομοσπονδιακός πρωθυπουργός της Αιθιοπίας, χώρας που όχι σπάνια αντιμετωπίζει με φωτιά και με μαχαίρι τις υποθέσεις του Σουδάν.