Παγκόσμια Ημέρα Υγείας (World Health Day) η χθεσινή και στο επίκεντρο βρίσκονται σημαντικά προβλήματα της δημόσιας υγείας που απασχολούν όλο τον κόσμο. Η 7η Απριλίου είναι η ημερομηνία «γέννησης» (το 1948) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ενός εξειδικευμένου οργάνου του ΟΗΕ για θέματα δημόσιας υγείας.
Ένα από τα κεντρικά μηνύματα της Παγκόσμιας Ημέρας Υγείας είναι η σημασία της καθολικής κάλυψης υγειονομικής περίθαλψης. Η καθολική υγειονομική κάλυψη σημαίνει ότι όλοι, ανεξάρτητα από την οικονομική ή κοινωνική τους θέση, έχουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγείας χωρίς να αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες.
Το πάθημα δεν έγινε μάθημα
Στην Ελλάδα η Παγκόσμια Ημέρα μας βρίσκει με ένα ακόμη νομοσχέδιο στη Βουλή που «ιδιωτικοποιεί περαιτέρω τη Δημόσια Υγεία, αναγκάζει τους ασθενείς να βάζουν πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη για να αγοράζουν υπηρεσίες υγείας» σημειώνει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Δημοσίων Νοσοκομείων (ΠΟΕΔΗΝ).
Οι «ήρωες» γιατροί και νοσηλευτές που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή της μάχης δίνουν αγώνα επιβίωσης.
Παρ’ ότι δεν πέρασε πολύς καιρός από την πανδημία που ανέδειξε τον ανεκτίμητο και αναντικατάστατο ρόλο του ΕΣΥ, τους «ήρωες» γιατρούς και νοσηλευτές που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή της μάχης αλλά και το προσωπικό ασφαλείας, τους καθαριστές, τους τραυματιοφορείς που εργάστηκαν ακούραστα, δεν μάθαμε.
Η Πρωτοβάθμια Περίθαλψη που είναι βασικός πυλώνας του συστήματος «αντιμετωπίζει σοβαρές ελλείψεις προσωπικού και χρησιμοποιείται ως δεξαμενή μετακινήσεων προσωπικού προς τα Νοσοκομεία» αναφέρει η ΠΟΕΔΗΝ διαπιστώνοντας «συνωστισμό ασθενών στα επείγοντα των εφημερευόντων νοσοκομείων και άσκοπες διακομιδές σε μεγάλες αποστάσεις σε αντίξοες καιρικές συνθήκες».
Δαπάνες για την Υγεία κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ
Το λυπηρό είναι πως σύμφωνα με τον κρατικό Προϋπολογισμό του 2024 τα χειροκροτήματα για τους «ήρωες με τις λευκές μπλούζες» δεν αποτυπώθηκαν όπως θα έπρεπε στις δαπάνες για την Υγεία που αυξήθηκαν με αλλά παρέμειναν κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Οι πιστώσεις για την υγεία το 2024 φτάνουν τα 12,826 δισ. ευρώ ενώ η αντίστοιχη πρόβλεψη για το 2023 ήταν στα 11,929 δισ.
Ο κρατικός προϋπολογισμός προβλέπει για το 2024 πιστώσεις για την υγεία συνολικού ύψους 12,826 δισ. ευρώ ενώ η αντίστοιχη πρόβλεψη για το 2023 ήταν στα 11,929 δισ. Επίσης στον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας έχουν προβλεφθεί πιστώσεις ύψους 5.705 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 928,5 εκατ. Ευρώ.
Αυτό αποδίδεται κατά κύριο λόγο στις αυξημένες κατά 414 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τις εκτιμήσεις, επιχορηγήσεις συνολικού ύψους 2.594 εκατ. ευρώ προς τα νοσοκομεία, την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) και την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) για την αγορά φαρμακευτικού και λοιπού υγειονομικού υλικού, την παροχή υπηρεσιών, την κάλυψη της μισθοδοσίας του επικουρικού προσωπικού καθώς και για την αποπληρωμή μέρους των απλήρωτων υποχρεώσεων παρελθόντων ετών.
Νευραλγικής σημασίας για το σύστημα οι υπηρεσίες του ΕΚΑΒ
Με τη Δημόσια Υγεία να αποτελεί τον μεγάλο ασθενή φτάνουμε στο σημείο να «έχουμε το πιο ιδιωτικοποιημένο σύστημα στην Ευρώπη με τις ιδιωτικές δαπάνες υγείας να υπερβαίνουν το 40% των συνολικών δαπανών» όπως αναφέρει η ΠΟΕΔΗ.
«Βρισκόμαστε καθηλωμένοι στο 5% παρ’ ότι μεσολάβησε πανδημία η οποία ανέδειξε τις παθογένειες και τις γεωγραφικές υγειονομικές ανισότητες του συστήματος.
Με τέτοιες δαπάνες συνεχώς θα υποβαθμίζεται η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Ο πολίτης θα βάζει το χέρι όλο και πιο βαθιά στην τσέπη» υποστηρίζει η Πανελλήνια Ομοσπονδία.
Αλλάζει ο χαρακτήρας του ΕΣΥ
Τα σημάδια διάλυσης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, η υποστελέχωση, η ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών, οι συμπράξεις δημόσιου – ιδιωτικού τομέα, η μετατροπή νοσοκομείων σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου αλλάζουν τον χαρακτήρα του ΕΣΥ ακυρώνοντας τις «θεμελιώδεις αρχές σύστασης του που είναι η δωρεάν περίθαλψη με ισότιμη πρόσβαση, με την κατάργηση της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης των γιατρών, τη δυνατότητα να εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα που θα επιφέρει προκλητή ζήτηση υπηρεσιών στο σύστημα έναντι αμοιβής, καθώς επίσης με τη λειτουργία των απογευματινών χειρουργείων επί πληρωμή».
Η εισαγωγή του μέτρου των «απογευματινών χειρουργείων» αμφισβητείται ανοιχτά από τους πολίτες και τους επαγγελματίες Υγείας αφού «όποιος έχει χρήματα προηγείται» και «το 40% των χειρουργικών αιθουσών είναι κλειστές λόγω έλλειψης νοσηλευτικού και ιατρικού προσωπικού».
Συνεχίζεται το κύμα μαζικής φυγής υγειονομικών
Η βεντάλια των προβλημάτων ανοίγει περαιτέρω από το «κύμα μαζικής φυγής υγειονομικών από το σύστημα λόγω δυσμενών συνθηκών εργασίας, χαμηλών αμοιβών, της μη ένταξης στα ΒΑΕ, την εργασιακή ανασφάλεια των συμβασιούχων λόγω της άρνησης για απευθείας μετατροπή των συμβάσεων σε αορίστου χρόνου». Αποτέλεσμα αυτού «προσπαθούν με συνεχείς μετακινήσεις υγειονομικού προσωπικού να καλύψουν τα κενά, παρά την εργασιακή εξουθένωση».
Η ΠΟΕΔΗΝ καταγγέλλει πως «πολλά νοσοκομεία της Περιφέρειας έχουν μετατραπεί σε Κέντρα Διακομιδών λόγω των σοβαρών ελλείψεων προσωπικού και της απροθυμίας υποψηφίων υγειονομικών να συμμετάσχουν σε προκηρύξεις αφού οι μισθοί δεν καλύπτουν το κόστος διαβίωσης. Αυτό δυσχεραίνει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών στα μεγάλα νοσοκομεία της Περιφέρειας, της Θεσσαλονίκης και της Αττικής. Διαθέτουμε τα πιο λίγα νοσοκομειακά κρεβάτια ( 3,5 ανά 1000 κατοίκους) από το μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (5,3 κλίνες ανά 1000 κατοίκους) και πρέπει να αυξηθούν και όχι να λειτουργούν με σοβαρές ελλείψεις προσωπικού».
Νέες κινητοποιήσεις προ των πυλών
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Δημοσίων Νοσοκομείων υπογραμμίζει πως «χρειάζεται η άμεση μονιμοποίηση των συμβασιούχων με πρωτοβουλία όλων των κομμάτων προκειμένου να ξεπερασθούν τα όποια συνταγματικά εμπόδια και ετήσιος προγραμματισμός προσλήψεων μόνιμου προσωπικού 4.000 θέσεων» και προετοιμάζεται για νέα Πανυγειονομική Πανελλαδική κινητοποίηση στις 16/05 με Πανελλαδική Συγκέντρωση στην Πλατεία Μαβίλη και πορεία προς το Υπουργείο Υγείας.
Παλεύουν για αυτό που κάποτε ήταν αυτονόητη υποχρέωση του κράτους: Nα προσφέρει δωρεάν υπηρεσίες υγείας στο ΕΣΥ.
