Νέα πτώση κατά 2 μονάδες σημείωσε τον Απρίλιο συγκριτικά με το Μάρτιο το ποσοστό εμπιστοσύνης των Γάλλων ψηφοφόρων προς το πρόεδρο Μακρόν, που υποχώρησε στο 25% σύμφωνα με την τελευταία μέτρηση του βαρομέτρου Elabe για την οικονομική εφημερίδα «Les Echos», ενώ το ποσοστό του νεοδιορισθέντος πρωθυπουργού Γκαμπριέλ Ατάλ παρέμεινε σταθερό στο 32%.
Ακόμα μεγαλύτερη – κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες – από την πτώση της δημοφιλίας του γάλλου προέδρου είναι εκείνη του υπουργού Οικονομικών και ενός εκ των φερομένων υποψηφίων διαδόχων του στις επόμενες προεδρικές εκλογές του 2027, Μπρουνό Λεμέρ.
«Η κυβέρνηση ξεκινά την καμπάνια για τις ευρωπαϊκές εκλογές ευρισκόμενη σε μια κατάσταση που δεν θα τη χαρακτήριζε κανείς εύκολη», σημείωσε ο πρόεδρος της εταιρείας Elabe, Μπερνάρ Σανανές. «Δεν υπάρχει καμία θετική επίδραση στο εκλογικό σώμα από την πολιτική και τις θέσεις του Μακρόν στο ζήτημα της Ουκρανίας, δεν υπάρχει κανένα όφελος για τον πρόεδρο από το διορισμό του πρωθυπουργού Γκαμπριέλ Ατάλ», εξήγησε ο γάλλος δημοσκόπος.
Απογοητευμένοι συνταξιούχοι
Η δημοφιλία του Εμανουέλ Μακρόν υποχωρεί σε όλες τις κατηγορίες των Γάλλων ψηφοφόρων, αλλά εκεί που ο πρόεδρος υφίσταται πραγματική πανωλεθρία είναι στους άνω των 65 ετών. Στην κατηγορία αυτή η αποδοχή του Μακρόν κατακρημνίστηκε κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες μέσα σε ένα μόλις μήνα και περιορίστηκε στο 27%.
«Πρόκειται για μια κρίσιμη για τον πρόεδρο ηλικιακή ομάδα, διότι εμφανίζει τη μεγαλύτερη πολιτική νομιμοφροσύνη και συμμετοχή σε κάθε εκλογική αναμέτρηση», σημειώνεται στην ανάλυση της δημοσκόπησης που δημοσίευσε η «Les Echos».
Όσο για την αιτία της δημοσκοπικής καθίζησης του Μακρόν, οι ειδικοί προτάσσουν την ανησυχία για τις εξελίξεις στην Ουκρανία – υπενθυμίζεται ότι προ ολίγων εβδομάδων ο γάλλος πρόεδρος απείλησε να στείλει χερσαίες δυνάμεις για να πολεμήσουν στο πλευρό των Ουκρανών υπερασπιστών απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα, κάτι που φαίνεται πως δεν υποδέχθηκε θετικά η γαλλική κοινή γνώμη. Προτάσσουν όμως και τη διάψευση των προσδοκιών για την οικονομία.
Εκείνο που προκαλεί αίσθηση, όμως, είναι το ότι οι «65άρηδες και βάλε» δεν εμφανίζονται δυσαρεστημένοι για την κατάσταση της δικής τους οικονομικής κατάστασης, για την ακρίβεια δηλαδή που ροκανίζει τις συντάξεις τους και κάμπτει την αγοραστική τους δύναμη. Ανησυχούν κυρίως για τις μακροοικονομικές εξελίξεις στη χώρα τους.
Είναι δηλαδή δυσαρεστημένοι επειδή ο Μακρόν δεν τήρησε τις υποσχέσεις του για δημοσιονομική εξυγίανση και επειδή ο επί επτά συναπτά έτη υπουργός Οικονομικών μοιάζει να χάνει τον έλεγχο των δημοσίων οικονομικών!
«Η οικονομική αξιοπιστία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για την πολιτική κρίση μιας σημαντικής μερίδας συνταξιούχων, διότι αυτή ήταν μια από τις βασικές αιτίες για την πολιτική τους μετακίνηση τα τελευταία χρόνια από τη Δεξιά στον ‘μακρονισμό’», τονίζει ο δημοσκόπος Μπερνάρ Σανανές.
Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Μαρτίου ανακοινώθηκε ότι η τελική εκτίμηση για το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας, που εκτινάχθηκε στο 5,5% το 2023, ενώ στόχος της κυβέρνησης ήταν να συγκρατηθεί στο 4,4%. Η μεγάλη αυτή απόκλιση ανάγκασε τον πρωθυπουργό Γκαμπριέλ Ατάλ να ανακοινώσει μέτρα περικοπών του κοινωνικού κράτους (οικονομίες 50 δισ. ευρώ κατά το γαλλικό Λογιστήριο του Κράτους) προκειμένου να υποχωρήσει το έλλειμμα στο 2,7% στα τέλη του 2027.
Σε δυσθεώρητα ύψη (σχεδόν 3 τρισ. ευρώ) έχει φτάσει όμως και το δημόσιο χρέος της Γαλλίας, που αντιστοιχεί πλέον στο 112% του ΑΕΠ της χώρας.
Πόλεμος, έλλειμμα, περιβάλλον
«Εν προκειμένω διαπιστώνει κανείς ένα βαθμό πολιτικής ρήξης όχι μόνο των συνταξιούχων αλλά και άλλων πληθυσμιακών ομάδων με τον πρόεδρο, που οφείλεται στην αθέτηση των υποσχέσεών του», εξηγεί ο επικεφαλής της Elabe.
«Μεταξύ των ανοικτών θεμάτων που προβληματίζουν τους ερωτηθέντες, επιστρέφουν ο φόβος ενός πολέμου, η δημοσιονομική εκτροπή που αποκαλύφθηκε με την εκτίναξη του ελλείμματος, αλλά και η κατώτερη των προσδοκιών επίδοση του προέδρου και της κυβέρνησης σε περιβαλλοντικά θέματα, κάτι που επηρεάζει σημαντικά την πολιτική άποψη των νεότερων σε ηλικία ψηφοφόρων», προσθέτει ο Σανανές.
Φαίνεται πάντως ότι το κύμα δυσαρέσκειας των Γάλλων προσκρούει πάνω στον πρόεδρο και τους παλαιότερους υπουργούς και όχι στον Γκαμκπριέλ Ατάλ, που μάλλον απολαμβάνει ακόμα μια «περίοδο χάριτος». Από το διορισμό του στο αξίωμα του πρωθυπουργού στις 9 Ιανουαρίου ο Ατάλ διατηρεί σταθερή την εμπιστοσύνη των Γάλλων στο 32%, ποσοστό σαφώς υψηλότερο του Μακρόν.
«Ο Ατάλ επωφελείται από μια εικόνα δυναμισμού, θέλησης, σοβαρότητας και αποτελεσματικότητας που αποπνέει, γι’ αυτό και οι ψηφοφόροι του δίνουν πίστωση χρόνου για να τον κρίνουν. Παρά ταύτα, δέχεται ήδη κριτικές για ‘φιλελεύθερη στροφή’ και για ‘απώλεια των κοινωνικών αξιών’», σημειώνει ο Μπερνάρ Σανανές.
Ο γάλλος πολιτειολόγος υπογραμμίζει ότι η διαφορά μεταξύ του Ατάλ και του Μακρόν είναι ακόμα μεγαλύτερη στην κατηγορία των συνταξιούχων, «κάτι που θεωρείται καθοριστικό για την καμπάνια για τις Ευρωεκλογές στο μέτρο που συσπειρώνει τους ψηφοφόρους της Κεντροδεξιάς».
Η απομάγευση του Λεμέρ
Ακόμα μεγαλύτερη δημοσκοπική πτώση από εκείνη του Εμανουέλ Μακρόν εμφανίζει ο Μπρουνό Λεμέρ, ένας από τους μακροβιότερους υπουργούς Οικονομικών της Γαλλίας (ασκεί το αξίωμα από το 2017). Μέσα σε ένα μήνα η εμπιστοσύνη στο Λεμέρ υποχώρησε κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες από το 31% στο 26%.
Μιλάμε για πραγματική απομάγευση. «Στα μάτια των ψηφοφόρων η υπόσχεση της αποτελεσματικότητας υπονομεύεται από το ίδιο το πρόσωπο που ενσάρκωσε την έννοια της δημοσιονομικής αξιοπιστίας», εξηγεί ο Μπερνάρ Σανανές. Η ειρωνεία είναι ότι λίγες μόλις εβδομάδες προτού ανακοινωθεί το πολύ υψηλότερο από το αναμενόμενο και προϋπολογισθέν έλλειμμα, κυκλοφόρησε το τελευταίο βιβλίο του Λεμέρ με τον τίτλο «La voie française» («Ο γαλλικός δρόμος»).
Σοκ και για τον Εντουάρ Φιλίπ
Μεταξύ των ψηφοφόρων του Μακρόν το ποσοστό αποδοχής του Λεμέρ φθάνει μόλις στο 37% και υπολείπεται κατά 20 ολόκληρες μονάδες από εκείνο του πρώην πρωθυπουργού Εντουάρ Φιλίπ, που θεωρείται επίσης φαβορί για τη διαδοχή του Μακρόν στο Προεδρικό Μέγαρο. Ο Φιλίπ συγκεντρώνει τη θετική γνώμη του 57% των ψηφοφόρων της Κεντροδεξιάς, αλλά κι αυτού υποχώρησε κατά 9 μονάδες τον Απρίλιο συγκριτικά με το Μάρτιο.
Και το σημαντικότερο είναι ότι η έρευνα της Elabe δεν πρόλαβε να καταγράψει την επίδραση στο εκλογικό σώμα που κατά πάσα βεβαιότητα θα έχει το γεγονός ότι ο Φιλίπ μπήκε προ ημερών στο στόχαστρο των αστυνομικών αρχών για απάτη και διαφθορά.
Όπως έγινε γνωστό, την Τετάρτη η Αστυνομία διενήργησε έρευνα στο δημαρχιακό γραφείο του Φιλίπ (είναι δήμαρχος στη Χάβρη), στο πλαίσιο διερεύνησης υπόθεσης διαφθοράς και ενδεχόμενων οικονομικών ατασθαλιών, σύμφωνα με δικαστική πηγή. Από το γραφείο του πρώην πρωθυπουργού ανακοινώθηκε ότι «ο δήμαρχος συνεργάζεται με τις αρχές».
Καραδοκεί η Ακροδεξιά
Τα αλλεπάλληλα χτυπήματα στα προβεβλημένα στελέχη της Κεντροδεξιάς αποτελούν, όπως αντιλαμβάνεται κανείς, βούτυρο στο ψωμί της γαλλικής Ακροδεξιάς που λόγω του κατακερματισμού και της βαθιάς κρίσης που μαστίζει την Αριστερά, εισπράττει στο σύνολό της τη φθορά της προεδρικής παράταξης.
Όλα δείχνουν ότι ο Εθνικός Συναγερμός του μόλις 28 ετών Ζορντάν Μπαρντελά (πρόκειται για το διάδοχο που όρισε η Μαρίν Λεπέν στο μετασχηματισθέν Εθνικό Μέτωπο) θα κερδίσει εντυπωσιακά ποσοστά και θα αυξήσει την εκπροσώπησή του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Όσο για τις προεδρικές του 2027, απομένει ακόμα πολύς χρόνος γι’ αυτές. Ωστόσο όποιος κι αν είναι ο υποψήφιος του «δημοκρατικού τόξου» που θα αντιμετωπίσει τη Λεπέν (ή τον Μπαρντελά, αν αποδειχθεί «αστέρι»), θα έχει πολύ δύσκολο έργο να επιτελέσει.