Με τα εργασιακά δικαιώματα να βρίσκονται ήδη υπό μεγάλη πίεση στην χώρας μας, έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ, αποκαλύπτει ότι το διάστημα 2018-2021 οι θέσεις εργασίας για τους νέους μειώθηκαν.
Ειδικότερα, η μείωση των ποσοστών ανεργίας δεν οφείλεται στην δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αλλά στην μείωση του πληθυσμού (πχ. από brain drain) και στη μείωση συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό.
«Η εικόνα αυτή δημιουργεί σαφείς προβληματισμούς για τη δυναμική που παρουσιάζει η ελληνική οικονομία κατά την περίοδο που ακολουθεί την έξοδο από τις πολιτικές των μνημονίων με τους «δανειστές»» αναφέρει η έκθεση.
Αττική και περιφέρεια: Μέρα με τη νύχτα
Η θλιβερή, όπως θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, εικόνα των προοπτικών των νέων στην απασχόληση συμπληρώνεται από τη μεγάλη διαφορά που παρατηρείται στα ποσοστά ανεργίας των νέων μεταξύ της περιφέρειας Αττικής και των υπόλοιπων περιφερειών της χώρας.
Η Αττική παρουσιάζει περίπου το μισό ή ακόμα μικρότερο ποσοστό ανεργίας στις ηλικίες 15-19 και 20-24 ετών σε σχέση με τις περισσότερες υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας. Η διαφορά μειώνεται για τις ηλικίες 25-29, αλλά εξακολουθεί να είναι μεγάλη.
Εξάλλου, ένας πιθανός λόγος για αυτή τη μείωση είναι η μετανάστευση των νέων προς την Αττική για να αυξήσουν τις πιθανότητες να βρουν εργασία, μία μετανάστευση που είναι πολύ πιθανή όταν αντιμετωπίζουν διπλάσια ή και μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας στον τόπο τους.
Και αυτό συμβαίνει ακόμη και για την περιφέρεια όπου εντάσσεται το δεύτερο αστικό κέντρο της χώρας, η Θεσσαλονίκη.
Στρεβλώσεις στην «γεωγραφία» της απασχόλησης
Το μικρότερο ποσοστό ανεργίας στην περιφέρεια της Αττικής δεν οφείλεται στα καλύτερα εργασιακά χαρακτηριστικά των κατοίκων της (επίπεδο εκπαίδευσης) ή στα υπόλοιπα χαρακτηριστικά που ευνοούν την εύρεση εργασίας (φύλο, υπηκοότητα, ηλικιακή κατανομή), αλλά το αντίθετο.
Είναι ο τόπος κατοικίας (με ότι αυτό συνεπάγεται) που βελτιώνει τα ποσοστά ανεργίας στην Αττική και όχι τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του πληθυσμού της.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η επιδείνωση στις εργασιακές προοπτικές που «προσφέρουν» στους κατοίκους της η Δυτική Μακεδονία, η Δυτική Ελλάδα, η Ήπειρος και η Κεντρική Μακεδονία.
Η πολύ κακή επίδοση μίας ιδιαίτερα προνομιούχας περιοχής από τη σκοπιά των υποδομών, της θέσης, των δυνατοτήτων και της ιστορίας της, όπως η Κεντρική Μακεδονία, αποκαλύπτει σε μεγάλο βαθμό τις οικονομικές στρεβλώσεις της σύγχρονης Ελλάδας και τις μεγάλες διαφορές στη δομή της απασχόλησης μεταξύ των επιμέρους γεωγραφικών της τμημάτων.
Ανισότητα ανδρών γυναικών
Η μελέτη διερεύνησε ειδικότερα και τη θέση των γυναικών (και των νέων γυναικών) στην αγορά εργασίας.
Τα αποτελέσματα είναι εξίσου απογοητευτικά. Υπάρχει μεγάλη ανισότητα μεταξύ των ποσοστών ανεργίας των γυναικών και των ανδρών, παρότι οι γυναίκες έχουν πλέον υψηλότερα μορφωτικά προσόντα από τους συνομήλικους του άλλου φύλου.
Ο λόγος των πιθανοτήτων για να είναι άνεργη μία γυναίκα είναι κατά περίπου 80% μεγαλύτερος από τον αντίστοιχο λόγο για τους άντρες. Η ανισότητα στην αγορά εργασίας επεκτείνεται και στις αμοιβές, όπου οι άντρες αμείβονται σημαντικά καλύτερα σε κάθε ηλικιακή ομάδα, άρα και στους νέους και νέες
Μορφωμένοι άνεργοι
Σε σχέση με το επίπεδο εκπαίδευσης, όσο υψηλότερο είναι το επίπεδο των ολοκληρωμένων σπουδών τόσο περισσότερο μειώνεται η πιθανότητα ανεργίας.
Η μείωση της πιθανότητας αυτής είναι σχετικά μικρή για τους απόφοιτους Γυμνασίου (16% μείωση του λόγου των πιθανοτήτων ανεργίας, συγκριτικά με την κατηγορία αναφοράς που είναι έως και απόφοιτοι Δημοτικού σχολείου), είναι μεγαλύτερη για τους αποφοίτους Λυκείου (30%) και γίνεται ιδιαίτερα σημαντική για τους απόφοιτους ΑΕΙ (58%).
Οι κάτοχοι μεταπτυχιακού ή διδακτορικού διπλώματος βελτιώνουν μόνο λίγο τη θέση τους σε σχέση με τους απλούς πτυχιούχους (62% μείωση του λόγου των πιθανοτήτων συγκριτικά με την κατηγορία αναφοράς).
Χειρότεροι και από την Πορτογαλία
Συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η κατάσταση είναι απογοητευτική. Όπως αναφέρεται, πως όχι μόνο σε σύγκριση με τη Γερμανία αλλά και με την Πορτογαλία, η απόδοση της ελληνικής οικονομίας και της αγοράς εργασίας τα χρόνια μετά την κρίση είναι πολύ προβληματική.
Η Πορτογαλία παρουσιάζει πολύ μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό και περίπου 25% περισσότερες θέσεις εργασίας από την Ελλάδα, το οποίο συνεπάγεται ένα πολύ μικρότερο ποσοστό ανεργίας σε σχέση με την Ελλάδα.
Η σύγκριση της απασχόλησης και της ανεργίας των νέων είναι εξίσου απογοητευτική για τη χώρα μας. Η θέση των νέων της χώρας μας ως προς την ανεργία είναι σημαντικά χειρότερη ακόμη και από την Πορτογαλία.
«Αυτή η παρατηρούμενη υστέρηση συγκριτικά με μία χώρα η οποία είχε διαχρονικά παρόμοιες και ελαφρώς χειρότερες επιδόσεις από τη χώρα μας καθιστά την εικόνα της οικονομίας μας ιδιαίτερα απογοητευτική και θα πρέπει να σημάνει συναγερμό στους υπεύθυνους για τη χάραξη της οικονομικής πολιτικής».
