Πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία εξάγονται από την έρευνα που παρουσιάζει το Euronews σχετικά με τη φορολόγηση των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η φορολογική κουλτούρα των λαών που κατοικούν στην γηραιά ήπειρο δεν είναι ενιαία με τους πολίτες των χωρών του βορρά -και ένα μέρος της δυτικής Ευρώπης- να πληρώνουν μεγαλύτερους φόρους χωρίς να είναι δυσαρεστημένοι. Μάλιστα, υπάρχει και το παράδειγμα της Δανίας που έχει την υψηλότερη φορολογία σε όλη την Ευρώπη και κατατάσσεται ως η δεύτερη πιο ευτυχισμένη χώρα στον κόσμο για τέταρτη συνεχή χρονιά (σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση Ευτυχίας 2023).
Συγκεκριμένα, οι εργαζόμενοι με τον μέσο μισθό στην Ευρώπη πλήρωναν περίπου το ένα τρίτο αυτού σε φόρους το 2022.
Μεγάλο ζητούμενο το θέμα της ανταποδοτικότητας των φόρων
Η Δανία (55,9%), η Αυστρία (55%), η Πορτογαλία (53%), η Σουηδία (52,3%) και το Βέλγιο (50%) είναι μερικές από τις χώρες με τους υψηλότερους συντελεστές φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων.
Από την άλλη πλευρά, η Ρουμανία (10%), η Βουλγαρία (10%), η Βοσνία-Ερζεγοβίνη (10%), το Κοσσυφοπέδιο (10%) και η Βόρεια Μακεδονία (10%) είναι οι ευρωπαϊκές χώρες με τη χαμηλότερη φορολογία.
Στη χώρα μας το ποσοστό δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητο και φτάνει το 44% με το θέμα της ανταποδοτικότητας των φόρων να είναι ένα μεγάλο ζητούμενο. Η σχετική υψηλή φορολόγηση δεν ανταποκρίνεται στις υποδομές που είναι διαθέσιμες στους πολίτες, η δημόσια παιδεία και υγεία καταρρέουν και η μάχη με τη φοροδιαφυγή που δίνεται εδώ και χρόνια από τις κυβερνήσεις δεν αποδίδει τους απαιτούμενος καρπούς.
Γιατί οι Δανοί πολίτες καλωσορίζουν τους υψηλότερους φόρους
Στην Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων θα έλεγε κανείς πως είναι παράδοξο πως οι Δανοί πολίτες δεν είναι δυσαρεστημένοι από την υψηλή φορολογία που φτάνει το εντυπωσιακό 55,9%.
Όχι μόνο δεν αλλά πολλοί θεωρούν ότι η πληρωμή των φόρων αποτελεί επένδυση στο συλλογικό μέλλον της χώρας και της κοινωνίας ή είναι κάτι σαν να αγοράζουν ποιότητα ζωής. Να σημειωθεί ότι η Δανία είναι η δεύτερη πιο ευτυχισμένη χώρα στον κόσμο για τέταρτη συνεχή χρονιά, σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση Ευτυχίας 2023.
Αυτό επιτρέπει σε όλα τα τμήματα της κοινωνίας, ανεξαρτήτως φύλου, κοινωνικοπολιτικής ή οικονομικής θέσης, να επωφελούνται έχοντας ίσες ευκαιρίες, μειώνοντας σημαντικά τις οικονομικές και κοινωνικές επιβαρύνσεις. Το μεγαλύτερο μέρος της εκπαίδευσης, ιδίως της τριτοβάθμιας στη Δανία είναι δωρεάν ενώ οι φοιτητές κολλεγίων λαμβάνουν υποτροφία από τη δανική κυβέρνηση.
Το μοντέλο flexicurity και πως εφαρμόζεται στη Δανία
Η στήριξη συνεχίζεται και στον εργασιακό τομέα με τους γονείς να δικαιούνται 52 εβδομάδες γονικής άδειας εκ των οποίων οι 32 πληρώνονται από το κράτος. Το δανέζικο μοντέλο αγοράς εργασίας, το οποίο ονομάστηκε μοντέλο flexicurity, παρέχει επίσης ευελιξία για τους εργοδότες και ασφάλεια για τους εργαζομένους, δίνοντας παράλληλα έμφαση στην ενεργό συμμετοχή στην εργασία. Αυτό επιτρέπει τόσο στους εργαζόμενους όσο και στο κράτος να παρέχουν ένα δίχτυ ασφαλείας σε περίπτωση ανεργίας.
Ως εκ τούτου, πολλοί δηλώνει αρκετά ικανοποιημένοι με το να πληρώνουν το μερίδιο των φόρων που τους αναλογεί, ιδίως εάν οι δημόσιες υπηρεσίες που λαμβάνουν είναι υψηλής ποιότητας.
Ωστόσο, αυτό έχει και τα μειονεκτήματά του, καθώς η Δανία πρέπει επίσης να προσφέρει εκπαιδευτικές υποτροφίες σε φοιτητές από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρόλο που σπάνια καταλήγουν να μένουν μακροπρόθεσμα στη χώρα.
Αρκούν τα ισχυρά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης για να αντισταθμίσουν τους υψηλούς φόρους;
Για την Αυστρία, μια άλλη χώρα με υψηλή φορολογία 55%, το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, το οποίο περιλαμβάνει υποχρεωτικό σύστημα ασφάλισης υγείας, υποχρεωτικό συνταξιοδοτικό πρόγραμμα και υποχρεωτικό σύστημα προφύλαξης των εργατικών ατυχημάτων, είναι πολύτιμο. Εκτός από αυτά, καλύπτει επίσης τη μητρότητα και την ανεργία.
Η χώρα επίσης απαιτεί απ’ όλους τους εργαζομένους να είναι ασφαλισμένοι.
Σε χώρες όπως το Βέλγιο, οι άγαμοι άτεκνοι επωμίζονται το βάρος των υψηλότερων φόρων, ενώ τα παντρεμένα ζευγάρια με παιδιά επιβαρύνονται ελαφρώς λιγότερο.
Παρόλο που η χώρα μπορεί να υπερηφανεύεται για την υψηλή ποιότητα της υγειονομικής περίθαλψης η συμμετοχή στους φορείς είναι μια μακρά και περίπλοκη διαδικασία η οποία περιλαμβάνει την εγγραφή στο ταμείο κοινωνικής ασφάλισης και στο δημόσιο ταμείο ασφάλισης υγείας.
Η σουηδική φορολογική υπηρεσία είναι μία από τις πιο αξιόπιστες στη χώρα
Όπως και στη Δανία, οι Σουηδοί πολίτες δεν έχουν πρόβλημα να πληρώνουν υψηλότερους φόρους, στην προκειμένη περίπτωση περίπου 52,3%, για μια καλοκουρδισμένη μηχανή με ανταποδοτικότητα σε κοινωνικές και δημόσιες υπηρεσίες υψηλής ποιότητας. Η σουηδική φορολογική υπηρεσία (Skatteverket) είναι μία από τις πιο αξιόπιστες και σεβαστές υπηρεσίες στη χώρα, πίσω μόνο από το σουηδικό γραφείο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και καταχώρησης (PRV) και το τμήμα ιδιοκτησίας (Lantmateriet).
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η εμπλέκεται στις περισσότερες πτυχές της ζωής των πολιτών, όπως οι γεννήσεις, οι γάμοι, η μεταβίβαση ακινήτων και ο θάνατος, μεταξύ άλλων και διασφαλίζει την παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας. Και όχι μόνο αυτό, είναι επίσης πολύ φιλική προς τον πολίτη και προσιτή, καθιστώντας την έτσι ακόμη πιο αξιόπιστη.
Χαμηλότερα φορολογικά κίνητρα στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης
Για τις χώρες της ανατολικής και νοτιοανατολικής Ευρώπης, όπως η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, οι οποίες εξακολουθούν να αναπτύσσουν τις υποδομές και τις οικονομίες τους, η μείωση της φορολογίας είναι ένας τρόπος για να προσελκύσουν και να διατηρήσουν τις ξένες επενδύσεις.
Εδώ είναι Βαλκάνια…
Οι χώρες αυτές παρέχουν συχνά φθηνότερο εργατικό δυναμικό και κόστος παραγωγής, φορολογικές ελαφρύνσεις και πληθώρα ανεκμετάλλευτων ευκαιριών. Και όχι μόνο αυτό, μπορούν επίσης συχνά να παρέχουν καλύτερο βιοτικό επίπεδο λόγω του ότι το κόστος ζωής είναι σημαντικά φθηνότερο από τις περισσότερες χώρες της δυτικής Ευρώπης.
Η νότια και ανατολική Ευρώπη έχει επίσης μερικές από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες, με τη Βουλγαρία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Ρουμανία και την Κύπρο να θεωρούνται ως τα επόμενα σημεία αναφοράς για διάφορες εταιρείες και κλάδους.