Η οικονομία του Ισραήλ υπέστη μια από τις χειρότερες υφέσεις της ιστορίας της, αφού ο πόλεμος με την Χαμάς παρέλυσε τις επιχειρήσεις, ανάγκασε τους ανθρώπους να εκκενώσουν τα σπίτια τους και ανάγκασε τον στρατό να καλέσει εκατοντάδες χιλιάδες εφέδρους. Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν συρρικνώθηκε κατά 19,4% σε ετήσια βάση τους τελευταίους τρεις μήνες του περασμένου έτους, σε εποχικά προσαρμοσμένους όρους, σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία που δημοσιεύθηκαν τη Δευτέρα και σχολιάζει το BNN Bloomberg.
Αυτό ήταν χειρότερο από κάθε εκτίμηση σε έρευνα του Bloomberg σε αναλυτές, η μέση πρόβλεψη των οποίων ήταν για μείωση 10,5%. Το σέκελ αποδυναμώθηκε ελαφρώς από την είδηση και διαπραγματευόταν με πτώση 0,4% στα 3,62 ανά δολάριο στις 15:53 στο Τελ Αβίβ, οδεύοντας προς την πρώτη πτώση του εδώ και τέσσερις ημέρες. Ήταν όμως η κεντρική στατιστική υπηρεσία του Ισραήλ που έδωσε το χτύπημα.
Η εκτίμηση είναι ο πρώτος επίσημος απολογισμός των επιπτώσεων του πολέμου στο ΑΕΠ και αποτυπώνει την έκταση της αναστάτωσης που έπληξε την οικονομία των 520 δισεκατομμυρίων δολαρίων
«Η ανακοίνωση αναδεικνύει το βαθμό στον οποίο η ισραηλινή οικονομία έχει επηρεαστεί από τη σύγκρουση, ιδιαίτερα από την πλευρά της ιδιωτικής δραστηριότητας», ανέφεραν σε έκθεσή τους οι οικονομολόγοι της Goldman Sachs Group Inc. Tadas Gedminas και Kevin Daly. Αν και ο πόλεμος διέκοψε τη δυναμική της οικονομίας προς το τέλος του 2023, το ΑΕΠ εξακολουθεί να επεκτείνεται κατά 2% στο σύνολο του έτους, γεγονός που αντιστοιχεί στην πρόβλεψη του τμήματος ερευνών της κεντρικής τράπεζας. Η εκτίμηση της Τράπεζας του Ισραήλ για την ανάπτυξη το 2024 είναι η ίδια στο 2%, ενώ το Υπουργείο Οικονομικών το βλέπει στο 1,6%.
Το ισραηλινό Σέκελ πιέζεται αλλά δεν είναι σε άσκημη θέση, γιατί θα χρησιμοποιηθούν τα αποθεματικά διαθέσιμα για την ενίσχυσή του.
Ο πρώτος επίσημος απολογισμός του πολέμου στο ΑΕΠ
Η εκτίμηση είναι ο πρώτος επίσημος απολογισμός των επιπτώσεων του πολέμου στο ΑΕΠ και αποτυπώνει την έκταση της αναστάτωσης που έπληξε την οικονομία των 520 δισεκατομμυρίων δολαρίων μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Παράλληλα με την επιστράτευση εφέδρων που εξάντλησε περίπου το 8% του εργατικού δυναμικού, οδήγησε σε περιορισμούς συγκρίσιμους με τα λουκέτα που επιβλήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Κόβιντ-19, προκαλώντας ξαφνική κατάρρευση της παραγωγής, τραντάζοντας την κατανάλωση και αδειάζοντας για λίγο σχολεία, γραφεία και εργοτάξια.
Οι οικονομικοί κραδασμοί από τον πόλεμο ήταν πολύ πιο καταστροφικοί στα παλαιστινιακά εδάφη, προσθέτοντας στην ανθρωπιστική κρίση που εκτυλίσσεται στη Γάζα. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δήλωσε ότι ο μεσογειακός θύλακας είδε «σχεδόν πλήρη κατάρρευση της δραστηριότητας« το τέταρτο τρίμηνο, εκτιμώντας ότι το σωρευτικό ΑΕΠ στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη έπεσε κατά 6% το 2023.
Τα πρωτοφανή μέτρα των ισραηλινών αρχών περιόρισαν τις επιπτώσεις του πολέμου στην αγορά, με την κεντρική τράπεζα να δεσμεύεται να πουλήσει έως και 30 δισεκατομμύρια δολάρια από τα αποθεματικά της για να στηρίξει το τοπικό νόμισμα. Το σέκελ σημείωσε ισχυρή άνοδο από τα τέλη Οκτωβρίου και είναι τώρα ισχυρότερο από ό,τι στην αρχή της σύγκρουσης.
Βέβαια, όταν ο υπουργός Οικονομίας του Ισραήλ, ασχολείται με οτιδήποτε εκτός από την εθνική οικονομία τα πράγματα δυσκολεύουν.
Προσπαθεί να ανακάμψει η οικονομία του Ισραήλ όμως ο πόλεμος την κρατά πίσω
Η κυβέρνηση του Ισραήλ υποβαθμίστηκε για πρώτη φορά στην ιστορία, από την Moody’s Investors Service, αυτόν τον μήνα. Αυτό συνέβη καθώς σχεδιάζει να αυξήσει την έκδοση ομολόγων για τη χρηματοδότηση της σύγκρουσης. Ακόμα κι έτσι, έχουν εμφανιστεί σημάδια σταθεροποίησης. Ο σύνθετος δείκτης της κεντρικής τράπεζας για την κατάσταση της οικονομίας αυξήθηκε τον Δεκέμβριο για πρώτη φορά από τον Αύγουστο, αντανακλώντας αυτό που είπε ότι ήταν μια «σταδιακή ανάκαμψη».
Η καταναλωτική εμπιστοσύνη ανέκαμψε προς το τέλος του 2023, αλλά παραμένει πολύ κάτω από τα προπολεμικά της επίπεδα. Ο ισραηλινός δείκτης υπευθύνων προμηθειών για τον Δεκέμβριο βελτιώθηκε στο 49,2, η καλύτερη επίδοση των τελευταίων μηνών, αλλά εξακολουθεί να σηματοδοτεί συρρίκνωση της βιομηχανικής δραστηριότητας, σύμφωνα με την Bank Hapoalim.
Η υποτονική κατανάλωση, σε συνδυασμό με το ισχυρότερο σέκελ, συμβάλλουν στη συγκράτηση του πληθωρισμού.Η αύξηση των τιμών βρίσκεται εντός του επίσημου εύρους στόχου του 1%-3% για πρώτη φορά από τα τέλη του 2021.Η κεντρική τράπεζα μείωσε ήδη τα επιτόκια τον Ιανουάριο για πρώτη φορά από το αποκορύφωμα της παγκόσμιας πανδημίας το 2020, μειώνοντας το βασικό της επιτόκιο στο 4,5% από 4,75%.Προβλέπεται νέα μείωση κατά ένα τέταρτο της ποσοστιαίας μονάδας στη συνεδρίασή της σε μία εβδομάδα από τώρα, σύμφωνα με τους οικονομολόγους της Goldman και της Barclays Plc.
